2008-05-31

Дэлхийн мэдээ 2008 05 31 Бямба гараг

Лид1. Баруун Европын орнуудад түлш, шатахууны үнийг өсөлтийг эсэргүүцсэн хүмүүсийн жагсаал цуглаан улам бүр өргөжин тэлж, олон мянган хүнийг хамарч байна.
Испаний загасчид ажил хаялт зарлаад байсан бол өнөөдрөөс Францын загасчид тэдэнтэй нэгдээд байна. Бельгид хөдөө аж ахуйн фермерүүд, Их Британи, Италид алсын тээврийн жолооч нар эсэргүүцлийн ажиллагаа хийж байгаа юм. Европын орнуудад түлш шатахууны үнэ сүүлийн долоо хоногт огцом өсжээ. Энэ нь хөдөө аж ахуйн салбар, алсын тээвэрчдэд хүнд цохиолт болж байгаа юм. Европын холбооны загас агнуурын сайд нарын уулзалт болох гэж байгаа юм. Энэ уулзалтын өмнө Францын загасчид томоохон хэмжээний эсэргүүцлийн ажиллагаа хийх гэж байна. Загачид төрөөс нөхөн олговор олгохыг шаардаж байна. Францын загасчид жагсаал хийхээр бэлтгэж байгаа бол Испаний загасчид аль хэдийнэ Мадрид хотод томоохон жагсаал хийж амжжээ. Болгарт нийтийн тээврийн жолооч нар жасгаал зохион байгуулсан байна.

Лид2. АНУ ын Нью Йорк хотод барилгийн ажил хийж байсан кран нурж унасан байна. Энэ үеэр хоёр барилгачин амь насаа алджээ.
Барилгийн кран нурсан шалтгааныг олж тогтоох тусгай хороог байгуулсан байна. Нью Йорк хотын амбан захирагч дахин ийм золгүй явдал гарахаас сэргийлэхийг барилгийн компаниудад анхааруулжээ. Кран 23 давхарын өндөрөөс нурсан гэж гэрчүүд хэлж байна. Нью Йоркийн 91 р гудамжинд амьдардаг хүмүүс энэ золгүй явдыг орон сууцныхаа цонхоор харжээ. Кран нурах үед хүчтэй доргилт мэдрэгдсэн тул газар хөдлөлт болж байна гэж хүмүүс боджээ. Он гарсанаас хойш хоёр дахь удаагаа Нью Йоркт барилгийн кран нурж байна. 3 сарын 15 нд яг ийм золгүй явдал тохиолдож 7 хүн амиа алджээ.

Лид3. Гондурасын нийслэл хотын нисэх онгоцны буудалд газардах гэж байсан Эйрбус А 320 онгоц осолын джээ. Онгоцны хэд хэдэн зорчигчид бэртэл авч гурван хүн амь насаа алдсан байна.
Онгоцны бүхээгт нийтдээ 142 зорчигч байжээ. Онгоц Сан Сальвадор хотоос Гонсударсын нийслэл Тегуси гальпа хот руу тогтмол нислэг хийдэг байжээ. Онгоц газардах үед өтгөн манантай байжээ. Онгоц газардсан хойноо нислэгийн зурвасаас гарчээ. Дараа нь ойролцоох авто зам руу орж хэд хэдэн машинтай мөргөлдсөн байна. Үүний дараа онгоцны эх бие гурван хэсэгт хуваагджээ. Газар их хэмжээний керосин асгарчээ. Тегусигальп хотын нисэх буудалд нь өндөр уулаар хүрээлэгдсэн газар байрладаг Латин амеикийн хамгийн аюултай нисэх буудлын тоонд ордог юм.

ТОВЧ
АНУ ын Огайо мужийн цагдаа нар түлш шатахуун хэмнэхийн тулд дугуй унаж явах болжээ. Цагдаагийн ажилд тусгайлан тоноглосон унадаг дугуй 1100 долларын үнэтэй байдаг юм байна. Цагдаа нар дугуй унаж явах нь эрүүл мэндэд нь ч тустай гэж эмч нар сайшааж байна.

Сэтгэл судлаачид компьютер тоглоом ямар нөлөө үзүүлдэг талаар маргалдсаар байгаа. Компьтер тоглоом тоглож ялалт байгуулах нь
бусдыг байлдан эзэрхийлэх, дээрэлхэх хүсэлийг идэвхижүүлдэг байна. Өөрөөр хэлбэл компьтер тоглоом хүний зан араншинг эвдэж харгис хэрцгий зан авиртай болгож хувиргадаг байна.

Хэрвээ таны амьдарч байгаа гудамж талбай тохижилт муутай бол санаа зовох хэрэггүй. Лос Анжелос хотын зураач Сара Росс гудамжний хатуу сандалыг зөөлөн буйдан болгох арга сэдсэн байна. Тэр гудамжний хатуу модон сандал дээр суухад зориулсан зөөлөвчтэй өмд, цамцны хослол хийжээ.

Австралийн эрдэмтэд 375 сая жилийн настай 25 см чулуужсан загас олсон байна. Манай гариг дээр хэзээ амьдрал үүссэнийг тогтооход тус дөхөм болох чухал нээлт боллоо гэж эрдэмтэд үзэж байна. Цаашлаад хүний гарал үүсэлийн талаар ч шинжилгээ судалгааны ажил хийхэд энэ олдвол тус болох нь гарцаагүй. Чулуужсан загасыг Британий аялагч, жуулчин Дэвид Аттен Борогийн нэрээр нэрлэсэн байна.

Ангараг гариг дээр ажиллаж байгаа судалгаа шинужилгээний Феникс төхөөрөмжид гэмтэл гарсан тухай Ассошэйтэд пресс агентлаг уламжилсан байна. Феникс аппаратын цахилгаан үүсгүүр дээр хэт халалтаас болж богино холборт үүсжээ. Гэвч энэ техникийн гэмтэл нь ангараг гаригийг судлах ажлд саад болохгүй гэж америкийн сансар судлалын хүрээлэнгийнхэн үзэж байна. 5 сарын 26 нд ангараг гариг дээр ирсэн Феникс судалгааны аппарат сарын турш ажиллах юм.

Лид4. Гэртээ цэцэг тарьж, мод арчилдаг, гэртээ загас тэжээдэг, спортоор хичээллэдэг, уран зураг зурдаг хүмүүс сэтгэл гутралд бага ордог гэсэн дүгнэлтийг судлаачид хийсэн байна.
Ажил амьдралд тохиолддог ямар нэгэн таагүй явдлын тухай дурсамж хүмүүсийн тархинд хадгалагдан үлддэг. Гэхдээ чөлөөт цагаараа цэцэг тарьж, загас тэжээдэг, уран зураг, спортоор хичээллэдэг хүмүүсийн тархинд энэ таагүй дурсамж бага үлддэг байна. Ургамал, амьтан арчлах гэх мэтээр чөлөөт цагаа зр бүтээлтэй өнгөрүүлэх нь нэг ёсны амралт болдог гэж эрдэмтэд дүгнэлт хийжээ. Ургамалтай холбоотой өөр сонирхолтой судалгааг Японы эрдэмтэд хийжээ. Цэцэг, ургамалын дэргэд хэрэлдэж маргалдах нь тэдний өсөлтөд сөрөг нөлөө үзүүлдэг байна. Японы судлаачид нэг хэсэг ургамалыг том тасалгаанд байрлуулж сонгодог хөгжим эгшиглүүлжээ. Харин нөгөө хэсэг ургамалд нь гэр бүлийн хосуудын хэрэлдэж байгаа бичлэгийг тавьсан байна. Долоо хоногийн дараа хэрүүл маргаан сонсгосон ургамал хатаж хагдарч үхсэн байна.

Лид5. Дампуурлын ирмэг дээр байсан японы нэгэн төмөр замын өртөөг жирийн нэгэн муур аварчээ.
Одоогоос хоёр жилийн өмнө Киси төмөр замын өртөө алдагдалтай ажиллаж, дампуурхлын ирмэгт тулсан байжээ. Харин одоо өртөөний захиргаа бүх ажилчдаа халах гэж байсан үе ард өнгөрсөн гэж ярьцгааж байна. Өртөөнийхөн Тама гэдэг нэртэй муурыг тэжээжь орон тооны ажилтан болгожээв. Гэтэл сонин хэвлэлүүд энэ тухай бичиж, Тама муур Япон даяар алдаршсан байна. Киси төмөр замын өртөөний ажилчин муурны зурагийг худалдан авах гэс эн хүний тоо өдрөөс нэмэгдэж төмөр замын станцийнхан ашигтай ажиллаж эхэлсэн байна.

Лид6. Оросын төрийн шагналт зураач Илья Глазуновын “Кремль руу харахад” гэдэг нэртэй уран зургийг Лондон хотын дуудлага худалдааны Сотбис төв зарах гэж байна. Гэвч зураач өөрийн бүтээлээ дуудлага худалдаандп оруулахыгү хүсэхгүй байна.
Илья Глазунов энэ зургааа 80 аад оны эхээр Оросын соёл урлагийн тухай үзэсгэлэнд тавьж байжээ. Харин энэ зургийн өнөөгийн эзэмшигч нь Баруун Германд байхдаа худалдан авч байжээ. Илья Глазуновын зургийн анхны үнэ нь 8-12 мянган фунт стерлиги буюу 24 мянган долларт хэлбэлзэж байгаа юм. Гэвч зураач энэ бол миний зурсан бүтээл биш, харин хуулбар нь гэж мэдэгдэж байна. Иймд дуудлага худалдаанд оруулах нь шудрага бус явдал гэж тайлбарлаж байна. Энэ зурагт байгаа шиг адууг би зураагүй. Энэ бол зүгээр л хэн нэгэн этгээдийн сараачсан зүйл гэж хэлжээ. Гэвч Сотбис дуудлага худалдааны газар энэ зургийг зарах бодлоо орхиогүй бололтой. 6 сарын 10 нд дуудлага худалдааг зохионм байгуулахаар бэлтгэж байна.

Лид7. Grand Theft Auto IV тоглоом худалдаанд гарсанаас хойш Xbox 360 видео тоглуулагч борлуулалтаараа PlayStation 3 аас 18 хувиар илүү байна.
Их Британи Умард Ирландын Нэгдсэн Вант Улсын хүүхэд залуусынм дунд хамгийн сонирхолтой тоглоом нь GTA IV болоод байгаа юм. Одоогийн байдлаар Их Британид энэ тоглоомын диск нь 1,3 сая ширхэг борлогджээ. Rockstar Games цувралын энэ тоглоом худалдаандс гараад 4 долоо хоног болж байгаа юм. Өнгөрсөн жилийн хамгийн шилдэг тоглоомоор шалгарч байсан хөлбөмбөгийн FIFA 08 тоглоомын үзүүлсэн амжилтыг GTAIV давтаж байна. GTA IV тоглоом худалдаанд гарахаас өмнө Сонигийн видео тоглуулагч худалдаанд тэргүүлж байсан юм. Энэ оны эхний 21 долоо хоногт Сони компани Их Британид борлуулсан видео тоглуулагчаараа 10 хувиар их байсан юм.

2008-05-30

Дэлхийн мэдээ 2008-05-30 Баасан гараг

Лид1. Солонгосын хойгийн цөмйн асуудлаарх 6 талт гэрээ хэлэлцээрт оролцож байгаа АНУ ын төрийн нарийн бичгийн даргын туслах бөгөөд америкийн төлөөлөгчдийг тэргүүн Кристофер Хилл мэдэгдэхдээ цөмийн хөтөлбөрийг шалгахтай холбогдсон асуудлаар БНАСАУ ын мэргэжил нэгт нөхөртэйгээ эерэг маргаан мэтгэлцээн хийлээ гэсэн байна.

АНУ ын төрийн нарийн бичгийн дарыгн туслах Кристофер Хилл цөмийн хөтөлбөрийг шалгаж байгаа явдал нь Солоносын хойгийг цэрэггүй бүс болгох явцын гол зангилаа үе шат болж байна гэж цохон тэмдэглэсэн байна. Лхагва гаригт Хилл хятадын төлөөлөгчдийн тэргүүн , БНХАУ ын гадаад хэргийн сайдын орлогч У Даве, мөн Япон болон БНАСАУын төлөөлгчдийн тэргүүнтэй уулзаж Солонгосын хойгийн цөмийн хөтөлбөрийг хэрхэн зогсоох арга замыг хамтран хайх талаар тохиролцжээ. БНАСАУ 12007 оны 12 сарын сүүлээр өөрийн цөмийн 3 реактороо ажиллагаанаас гаргаж, олон улсын байгуулагад цөмийн байгууламжийнхаа талаар дэлгэрэнгүй мэдэээлэл өгөх үүрэг хүлээсэн юм. Үүний хариуд барууны орнууд Хойд Солонгост түлш эрчим хүчний тусламж үзүүлнэ гэж амалсан юм.

Лид2. Өчигдөр орой БНАСАУ ын удирдагч Ким Чен Ир бусдын гарт амиа алдсан тухай мэдээлэл дэлхийн хэд хэдэн хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээрм цацагдсан юм. Гэвч Хойд Солонгосын тал энэ мэдээллийн талаар ямар нэгэн тайлбар хийсэнгүй.
Хойд Солонгосын удирдагч Ким Чен Ир амиа алдсан тухай хамгийн түрүүнд өмнөд солонгосын нэгэн сайтад мэдээлжээ. Энэ сайтынхан Ким Чен Ирын үхлийн тухай мэдээлэхдээ хятадын тусгай албаныхан энэ тухай анх мэдээлсэн гэж иш татсан байжээ. Гэвч энэ Ким Чен Ир амь үрэгдсэн гэсэн нотолгоог сэтгүүлчид авч чадаагүй байна. Өмнөд Солонгосын албаны хүмүүс Хойд Солонгосын удирдагч хорвоогийн мөнх бусыг үзүүлсэн гэдэг нь худал мэдээлэл гэж няцаалт хийсэн байна. Үүний дараахан Хойд Солонгосын засгийн газрын мэдлийн мэдээллийн агентлаг Ким Чен Ир Пхеньян хотын нэхмэлийн үйлдвэрт зочилсон тухай мэдээлжээ. Сүүлийн үед Ким Чен Ирийн эрүүл мэнд муу байгаа тухай мэдээлэл нэг бус удаа гарсан юм. Иймд Ким Чен Ирын хувь заяатай холбоотой мэдээлэл олон хүний сонирхолыг татаж байна.

Лид3. ОХУ ын ерөнхий сайд Владимир Путин өнөөдөр Францын нийслэл Парис хотод хүрэлцэн ирсэн байна. Владимир Путин ерөнхий сайдаар томилогдсоноосоо хойш анх удаа Франц улсад ажлыйн айлчлал хийж байна.
Оросын засгийн газрийн тэргүүн Францын ерөнхий сайд Франсуа Фийонтой уулзүаж, дараа Елисейн ордонд Францын ерөнхийлөгч Николя Саркозитой үдийн зоог барьжээ. Владимир Путин Орос, Францын харилцаа хамтын ажиллагааны талаар санал солилцжээ. Дараа нь Путин Францын экс ерөнхийлөгч Жак Ширак, Францын зохиолч Морис Дрюона нартай уулзсан байна. Дараа нь Францын “Le Monde” сонинд ярилцлага өгөхөөр төлөвлөсөн байна

Лид4. Английн баруун өмнөд хэсэгт оршдог Сомерсет вант улсын газар нутгийн талаас илүү хувьд нь үерт автаад байна гэж Скай Ньюс сонинд мэдээлсэн байна. Олон зуун хүн машин дотросоо болон гэрээсээ аврах албаны утас руу чөлөө завгүй утасдаж байгаа гэнэ.

Английн баруун өмнөд хэсэгт болж байгаа үерийн улмаас автомашины олон зам усанд автаж нилээд хэдэн замын осол бүртгэгдээд байгаа бөгөөд түгжээтэй машин дотроосоо болон гэрээсээ олон зуун хүн аврах алба руу утасдаж байгаа гэнэ. Одоогоор амь насаа алдсан тухай мэдээлэл алга байна. Аврах албаны харилцаа холбооны шугам сүлжээ хэт ачаалалтай байгаа учраас амь насанд гарцаагүй аюул заналхийлсан тохиолдолд л утасдахыг галын албаны ажилтнууд иргэдээс хүссэн байна. Олон зам усанд автаад байгаа учир ийш тйиш явахыг жолооч нарт хоригложээ. Шуудайтай элсээр хаалт хашилт хийж хувийн өмчөө хамгаалж, нөхцөл байдал хэцүүдэх үед дээд давхар луугаа гарахыг оршин суугчдад зөвлөсөн байна. Жил бүр зохион байгуулдаг “Бат энд уэст шоу” гэдэг хөдөө аж ахуй аж үйлдвэрийн яармагийн ажиллагаанд энэ үер саад болж байгаа ч гэсэн зохион байгуулагчид нь баасан гариг хүртэл үргэлжлүүлэхийг хичээж байгаа гэнэ. Их британийн байгаль орчныг хамгаалах товчооноос усны түвшин огцом нэмэгдсэнийг зохицуулах тогтолцооны муугаас болж үер болсон гэж мэдээлжэ. Одоо аврах багийнхан хог новшоор дүүрсэн усны сувгуудыг цэвэрлэх ажилд ороод байгаа юм байна.

Лид5. Бельгийн зүүн өмнө зүгийн хувийн аж ахуйтанууд шатахуун түлшний үнэ нхэмэгдэж байгааг эсэргүүцэж байна.
Сүүлийн жилүүдэд хөдөө аж ахуйг хөгжүүлэх, эрчимжүүлсэн мал аж ахуй эрхлэхэд гаргах зардал хэд дахин нэмэгдсэн байна. Харин зах зээл дээр сүү сүүн бүтээгдэхүүний үнэ ханш буурч байгаа гэнэ. Одоо нэг литр сүү 7 центийн үнэтэй байгаа гэнэ. Ингэхээр маэл аж ахуй эрхлэх нь ашиггүй болж байна. Хувийн аж ахуйтанууд сүүг боловсруулах үйлдвэрт өгсөнөөс шуудхан л асгасан нь дээр гэж үзэж байна. Тэд үүнийгээ ч нотлон харуулж мянган гаруй литр сүүг оло арван сэтгүүлчдийг байхад асгасан байна. Түлш шатахууны үнийн өсөлтийг эсэргүүцэгчдийн жагсаал цуглаан Европын олон оронд өрнөж байгаа юм. Англи даяар холын тээврийн жолооч нар ажи хаялт зарласан бол Испанид загасчид, эсэргүүцэл үзүүлж байна. Испаний Пальма де Мальорка суурингийн загас боловсруулах үйлдвэр үүд хаалгаа барьжээ.

Лид6. Исланд аралын хэсэгт рихтерийн шаталбараар 6,1 баллын хүчтэй газар хөдлөлт болжээ. Газар хөдлөлтийн төв нь Исландын нийслэлээс 50 кмийн алсад 10 метрийн гүнд байжээ.
Газар хөдлөлтийн үеэр хүн амь нас үрэгдээгүй байна. Харин 20 гаруй хүн бэртэл гэмтэл авсан байна. Хотын зарим барилгийн хана туурга нурсан тухай мэдээлэл иржээ. Газар хөдлөлт болоход хотын иргэд сандарч мэгдэж гудамжинд гарцгаажээ. Исландын үндэсний радиогийн мэдээлснээр Исландын нийслэлийг бусад бүс нутаг, хоттой холбосон зам гүүр эвдэрсэн байна. Исландын геофизикийн хүрээлэнгийн профессор Пол Энарсоны хэлснээр байгалийн гамүиг үлэмж хэмжээний хохирол учруулжээ. Исланд арал нь хойд америк, евроазийн тиктоникийн хоёр томоохон тавцангийн уулзвар дээр оршдог юм. Иймээс газрын чичиргээ байнга мэдрэгддэг байна. Гэвч хүчтэй газар хөдлөлт болох нь ховор байдаг. Дахин газар хөдлөлт болох магадлал байгаа тул иргэдийг ямар нэгэн байшин барилгад хэсэг хугацаанд орохгүй байхыг санууулжээ. Хамгийн сүүлд 2000 оны 6 сард Исланд улсад 6,5 баллын хүчтэй газар хөдлөлт болж байсан юм.

Лид7. Дэлхийн банк хүнсний бүтээгдэхүүний үнэ огцом өссөнтой холбогдуулан буурай хөгжилтэй орнуудад санхүүгийн тусламж үзүүлэх болжээ. Хэрвээ дэлхийн банк санхүүгийн тусламж үзүүлэхгүй бол олон сайя хүн өлсгөлөнд нэрвэгдэж болзошгүй байгаа юм.
Буурай хөгжилтэй орнуудад зориулан дэлхийн банк 200 сая доллар нөөц сангаасаа гаргах болжээ. Африкийн Гаити, Либери улс тус бүр 10 сая, Жибути 5 сая долларыг дэлхийн банкнаас авах юм байна.
Дараагийн ээлжинд Того, Йемен, Тажикстан улс тусламжийн мөнгөнөөс хүртэх юм байна. Африкийн орнуудын засгийн газар дэлхийн банкнаас мөнгө хүлээн аваад хүнсний бүтээгдэхүүн, үр тариа худалдан авахад зарцуулах үүрэгтэй юм. Дэлхийн банк 2010 гэхэд хөдөө аж ахуйг дэмжихэд зориулж 2 тэрбум доллар зарцуулах юм байна. Хүнсний бүтээгдэхүүний үнэ нэмэгдсэнээр манай гаригийн 100 сая хүн өлөн зэлмүүн өдөр хоногийг өнгөрүүлж байгаа юм. НҮБ ийн эдийн засгий. Хөгжил, хамтын ажиллагааны байгуулагын мэргэжилтнүүдийн урьвдчилсан тооцоогоор ирэх 20 жилд хүнсний бүтээгдэхүүний үнэ өндөр хэвээр байх юм байна.
ТОВЧ
АНУ ын Огайо мужийн цагдаа нар түлш шатахуун хэмнэхийн тулд дугуй унаж явах болжээ. Цагдаагийн ажилд тусгайлан тоноглосон унадаг дугуй 1100 долларын үнэтэй байдаг юм байна. Цагдаа нар дугуй унаж явах нь эрүүл мэндэд нь ч тустай гэж эмч нар сайшааж байна.

Сэтгэл судлаачид компьютер тоглоом ямар нөлөө үзүүлдэг талаар маргалдсаар байгаа. Компьтер тоглоом тоглож ялалт байгуулах нь
бусдыг байлдан эзэрхийлэх, дээрэлхэх хүсэлийг идэвхижүүлдэг байна. Өөрөөр хэлбэл компьтер тоглоом хүний зан араншинг эвдэж харгис хэрцгий зан авиртай болгож хувиргадаг байна.

Хэрвээ таны амьдарч байгаа гудамж талбай тохижилт муутай бол санаа зовох хэрэггүй. Лос Анжелос хотын зураач Сара Росс гудамжний хатуу сандалыг зөөлөн буйдан болгох арга сэдсэн байна. Тэр гудамжний хатуу модон сандал дээр суухад зориулсан зөөлөвчтэй өмд, цамцны хослол хийжээ.

Австралийн эрдэмтэд 375 сая жилийн настай 25 см чулуужсан загас олсон байна. Манай гариг дээр хэзээ амьдрал үүссэнийг тогтооход тус дөхөм болох чухал нээлт боллоо гэж эрдэмтэд үзэж байна. Цаашлаад хүний гарал үүсэлийн талаар ч шинжилгээ судалгааны ажил хийхэд энэ олдвол тус болох нь гарцаагүй. Чулуужсан загасыг Британий аялагч, жуулчин Дэвид Аттен Борогийн нэрээр нэрлэсэн байна.

Лид8. Олон улсын сансрын станцид ажиллаж байгаа сансрын нисэгчид Дискавери сансрын хөлгийг ирэхийг тэсэн ядан хүлээж байна.
Олон улсын сансрын станцийн ариун цэврийн өрөөний суултуурт эвдрэл гараад удаж байгаа юм. Дискавщри сансрын хөлгөөр арриун цэврийн өрөөнд шинээр суурилуулах шахуурга авч ирэх гэж байгаа юм. Олон улсын сансрын станцийнхан ариун цэврийн өрөөний шахуургыг гар аргаар ажиллуулж байгаа юм байна. Тэд зөвхөн ариун цэврийн өрөөний суултуурыг цэвэрлэхийн тулд 10 минут зарцуулдаг байна. Дискавери хөлгөөр ариун цэврийн өрөөний суултуурт байрлуулах шахуургийг илгээхийн тулд өмнө нь сансарт илгээх гэж байсан зарим багаж тоног төхөөрөмжийг явуулах хугацааг хойшлуулжээ. 5 сарын 31-нд хөөрөх гэж байгаа Дискавери сансрын хөлөгөөр Японы судагааны Кибо лабораторийг бас илгээх юм байна.

Лид9. Онгоц хөлөглөн дэлхийн нэг өнцөгөөс нөгөө өнцөгч очиж ажилаа амжуулах нь жирийн үзэгдэл болоод байгаа. Цагийн зөрүү гарсанаас болж хүний эрүүл мэндэд сөргө нөлөө гарч, , бие махбодийн хэвийн үйл ажиллагаа алдагдах, ядрах, стресст орох мэт сөрөг үр дагавар гардаг. Тэгвэл цагийн зөрүүнээс үүдэлтэй тааламжгүй үеийг аль болох түргэн даван туулах аргыг АНУ ын эрдэмтэд бодож олсон байна.
Хүний бие эрхтэн өдрийн гэрэл гэгээтэй үед л идэвхитэй байж чаддаг.
Тэгвэл хүний биологийн цагийг зохицуулах боломж байдаг гэнэ. Хэрвээ хүн 16 цагийн турш хоол хүнснээс татгалзах юм бол хүний тарххинд “түгшүүрийн дохио” гэж нэрлэж болохоор систем ажиллаж эхэлдэг байна. Тархи одоо унтахаас илү идэх нь чухал байна гэсэн дохиог өгдөг. Ингэснээр биологийн цагийн хэмнэл алддаг. Ингэсэн тохиолдолд хүн хэзээ унтаж амрахаа шийдэж болох юм. Ихэнхи хүмүүс шинэ цагийн бүсэд ороод бүтэн 7 хонгийн дотор дасдаг . харин америкийн эрдэмтэдийн энэ зөвлөгөөг дагаснаар цагийн бүсэд дасах хугацааг 5 багасгах боломж байна.

Лид10 Гэртээ цэцэг тарьж, мод арчилдаг, гэртээ загас тэжээдэг, спортоор хичээллэдэг, уран зураг зурдаг хүмүүс сэтгэл гутралд бага ордог гэсэн дүгнэлтийг судлаачид хийсэн байна.

Ажил амьдралд тохиолддог ямар нэгэн явдлын тухай дурсамж хүмүүсийн тархинд хадгалагдан үлддэг. Гэхдээ чөлөөт цагаараа цэцэг тарьж, загас тэжээдэг, уран зураг, спортоор хичээллэдэг хүмүүсийн тархинд энэ таагүй дурсамж бага үлддэг байна. Ургамал, амьтан арчлах гэх мэтээр чөлөөт цагаа зр бүтээлтэй өнгөрүүлэх нь нэг ёсны амралт болдог гэж эрдэмтэд дүгнэлт хийжээ. Ургамалтай холбоотой өөр сонирхолтой судалгааг Японы эрдэмтэд хийжээ. Цэцэг, ургамалын дэргэд хэрэлдэж маргалдах нь тэдний өсөлтөд сөрөг нөлөө үзүүлдэг байна. Японы судлаачид нэг хэсэг ургамалыг том тасалгаанд байрлуулж сонгодог хөгжим эгшиглүүлжээ. Харин нөгөө хэсэг ургамалд нь гэр бүлийн хосуудын хэрэлдэж байгаа бичлэгийг тавьсан байна. Долоо хоногийн дараа хэрүүл маргаан сонсгосон ургамал хатаж хагдарч үхсэн байна.

Лид11. Дампуурлын ирмэг дээр байсан японы нэгэн төмөр замын өртөөг жирийн нэгэн муур аварчээ.
Одоогоос хоёр жилийн өмнө Киси төмөр замын өртөө алдагдалтай ажиллаж, дампуурхлын ирмэгт тулсан байжээ. Харин одоо өртөөний захиргаа бүх ажилчдаа халах гэж байсан үе ард өнгөрсөн гэж ярьцгааж байна. Өртөөнийхөн Тама гэдэг нэртэй муурыг тэжээжь орон тооны ажилтан болгожээв. Гэтэл сонин хэвлэлүүд энэ тухай бияиж, Тама муур Япон даяар алдаршсан байна. Киси төмөр замын өртөөний ажилчин муурны зурагийг худалдан авах гэс эн хүний тоо өдрөөс нэмэгдэж төмөр замын станцийнхан ашигтай ажиллаж эхэлсэн байна.

Лид12. Оросын төрийн шагналт зураач Илья Глазуновын “Кремль руу харахад” гэдэг нэртэй уран зургийг Лондон хотын дуудлага худалдааны Сотбис төв зарах гэж байна. Гэвч зураач өөрийн бүтээлээ дуудлага худалдаандп оруулахыгү хүсэхгүй байна.
Илья Глазунов энэ зургааа 80 аад оны эхээр Оросын соёл урлагийн тухай үзэсгэлэнд тавьж байжээ. Харин энэ зургийн өнөөгийн эзэмшигч нь Баруун Германд байхдаа худалдан авч байжээ. Илья Глазуновын зургийн анхны үнэ нь 8-12 мянган фунт стерлиги буюу 24 мянган долларт хэлбэлзэж байгаа юм. Гэвч зураач энэ бол миний зурсан бүтээл биш, харин хуулбар нь гэж мэдэгдэж байна. Иймд дуудлага худалдаанд оруулах нь шудрага бус явдал гэж тайлбарлаж байна. Энэ зурагт байгаа шиг адууг би зураагүй. Энэ бол зүгээр л хэн нэгэн этгээдийн сараачсан зүйл гэж хэлжээ. Гэвч Сотбис дуудлага худалдааны газар энэ зургийг зарах бодлоо орхиогүй бололтой. 6 сарын 10 нд дуудлага худалдааг зохионм байгуулахаар бэлтгэж байна.

2008-05-29

Дэлхийн мэдээ 2008-05-29 Пүрэв гараг

Лид1.Тайваны эрх баригч Гоминдан намын ерөнхий нарийн бичгийн дарга БНХАУ-д айлчлал хийсэн талаар бид өмнөх мэдээллийн хөтөлбөрөөрөө мэдээлж байсан билээ. Тэгвэл өчигдөр хятадпын коммунист намын төв хорооны ерөнхий нарийн бичгийн дарга, БНХАУ ын ерөнхийлөгч Ху Жин Тао Гоминьдан намын дарга У Босюныг Бээжин хотын Ардын их хурлын ордонд хүлээн авч уулзсан байна.
Тайвань хятадын харилцаанд чухал айлчлал болж өнгөрсөний дараа БНХАУ ын эрх баригчид Гоминдан намынхантай хийж байгаа анхны айлчлал болжээ. Энэ уулзалтад Хятадын коммунист намын улс төрийн товчооны гишүүн Ван Цишань, хятадын коомуунист намын төв хорооны нарийн бичгийн газрын гишүүн Тамгийн газрын дарга Лин Цзихуа, хятадын коммунист намын ул төрийн товчооны дэргэдэх улс төр судлалын хүрээлэнгийн дарга Ван Хунин, БНХАУ ын Төрийн Зөвлөлийн гишүүнг Дай Бинго, Тайваны асуудал эрхэлсэн байгуулагийн тамгийн газрын дарга Чэнь Юньлинь, Гоминьдан намын орлогч дарга Гуань Жун Линь Фэнжэн, тус намын хариуцлагатай нарийн бичгийн дарга У Дуньи нар байлцжээ. Тайваний асуудлыг шийдэхэд хятадын Гоминьдан болон Коммунист намын хамтын ажиллагаа чухал үүрэгтэй гэж талууд онцлон тэмдэглэсэн байна. Байгалийн гамшиг учирсан Сычуань мужийг сэргээн босгох ажилд Хятадын Гоминьдан намынхан тусламж үзүүлэхэд бэлэн гэж мэдэгдсэн байна. Эх газрыйн хятад, Тайваны хооронд иргэний агаарын тээврийн тогтмол нийслэгтэй болох, жуулчдын тоог нэмэгдүүлэх нь Тайвань Хятадын нягтралд тус дөхөм болно гэж Ху Жин Тао хэлжээ. Гоминдань намын дарга У Босюныг 2008 оны 8 сарын 8-нд нээлтээ хийх Бээжингийн олимпийн наадмын нээлтийн ажиллагаанд хүрэлцэн ирэхийг урьжээ.

Лид2. БНСУ ын ерөнхийлөгч Ли Мён Бак БНХАУ-д айлчлал хийж байна. Өчигдөр Бээжин хотод Хятадын төрийн зөвлөлийн дарга буюу ерөнхий сайд Вэнь Зябао БНСУ ын Ли Мён Бакийг хүлээн авч уулзсан байна.
Сычуань мужид байгалийн гамшиг учирахад хүмүүнлэгийн тусламж үзүүлсэн Солонгосын ард түмэнд гүн талархал илэрхийлэе гэж Вэнь Зя Бао Ли Мён Бактай уулзахдаа мэдэгдсэн байна. БНХАУ, БНСУ ын харилцаа хамтын ажиллагаа улам өргөжиж байгаад Вэнь Зя Бао сэтгэл хангалуун байгаагаа дурьдаад цаашид ч бүс нутаг, олон улсынхэмжээнд өөрсдийн нийтлэг эрх ашигаа хамтран хамгаалах талаар хамтран ажиллая гэж санал гаргажээ. Хэрвээ манай хоёр улс стратегийн түшлэлийн харилцааг тогтоох юм бол Зүүн хойд Ази дахь нөлөөгөө бэхжүүлэх боломж нээгдэж, хоёр орны хооронд харилцан ашигтай найрсаг харилцаа гүнзгийрэх болно гэж Хятадын ерөнхий сайд үзэж байна. Хятад Солонгосын хамтарсан худалдааны чөлөөт бүс байгуулах боломж байгааг Вэнь Зя Бао солонгосын ерөнхийлөгчид хэлээд Хятадын захм зээлд Солонгосын хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх хүсэлтэй байгаагааа илэрхийлжээ. Байгалийн гамшиг тохиолдсёон Сычуань мужид Солонгосын ард түмэн, Засгийн газар дахин тусламж үзүүлэхэд бэлэн байна гэж Ли Мён Бак мэдэгдээд Хятадын ард түмэн ямар ч бэрхшээлийг даван туулах чадвартай гэдэгт би итгэдэг. Цаашид худалдаа эдийн засаг, соёл урлагийн салбарт хамтран ажиллах өргөн боломж байгааг онцлон тэмдэглэсэн байна. Стратегийн түншийн холбоо тогтоох хятадын талын саналыг БНСУ ын ерөнхийлөгч судлаж үзэх болно гэж амлажээ.

Лид3. БНХАУ ын Сычуань мужид болсон цуврал газар хөдлөлтийн улмаас амь үрэгдсэн хүний тоо 68109, ор сураггүй алга болсон хүний тоо 19851 гэж Хятадын засгийн газрын мэдлийн Синьхуа агентлаг уламжилж байна.
Сычуаньд нүүрлэсэн хүч газар хөдлөлтөд хэлмэгдсэн хүний тоо 45312765 хүрсэн байна. Тэдний 15006341 ийг нь өөр газар руу нүүлгэн шилжүүлжээ.
Одоо байшин барилгийн нураги доор байсан 6541 хүнийг аварсан гэж хятадын аврах албаныхан мэдээлж байна. Хятад орны өнцөг булан бүрээс, мөн гадаадын орнуудаас ирүүлсэн нийт хандивийн хэмжээ 34,7 тэрбум юань болжээ. Хятадын засгийн газар байгалийн гамшигийн хохиролыг арилгахад
19,557 тэрбум юань төсвөөс зарцуулжээ. Газар хөдлөлтийн дараа Ёычуань мужид хэдэн нуур шинээр бий болсон юм. Нуурын усны түвшин тогтмол нэмэгдэж байгаа. Усан цахилгаан станцийн далан сэтрэх аюултай байгаа тул Сычуань мужид үер болох эрсдэл өндөр байна.

ТОВЧ
АНУ ын Бостон хотоос холгүй хоёр галт тэрэг мөргөлджээ. Үүний уршигаар хэд хэдэн хүн шархадсан байна. Бостон хотын төмөр замын хөдөлгөөнийг удирдах газрын төлөөлөгчийн мэдээлснээр өртөөнөөс хөдөлж байсан нэг галт тэрэгийг эсрэг урсгалын галт тэрэг мөргөжээ. Эхний галт тэрэгний машинист бүхээгтээ амь үрэгдсэн байна. Мэргэжилтгүүд ослын газар ажиллаж байна. Галт тэрэгний зорчигчдод түргэн тусламжийнхан үлэг хийж, хүнд шархадсаныг нь шууд эмнэлэг хүргэжээ.

ОХУ ын засгийн газар хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд, тэтгэвэрийн хөгшид, ахмад дайчид, бага насны хүүхэдтэй өрх толгойлсон эмэгтэйчүүдэд үзүүлэх нийгмийн халамжийг хэмжээг нэмэгдүүлэх гэж байна. Энэ зорилгоор Улсын төсөвөөс 44 тэрбум рубль зарцуулах болжээ. Энэ тухай ОХУ ын ерөнхий сайд Владимир Путин танхимынхаа хуралдаанаар шийдсэн байна.

ОХУ ын ерөнхийлөгч Дмитрий Медведев Солчн сайд Александр Авдеевыг хүлээн авч уулзсан байна. Хөдөө орон нутгийн иргэд хүрч байгаа соёлын үйлчилгээг сайжруулах, номын сан, музей, архивын байгуулагад ажиллагсадын хөдөлмөрийн хөлсийг нэмэгдүүлэх шийдвэр гаргасан байна.

Лид4. Дэлхийн 109 гаруй орны төлөөлөгчид Дублин хотод кассетны бөмбөгийг хэрэглэхийг хориглосон тунхаглалыг баталсан байна. Кассетны бөмбөгийг хориглох эсэх асуудлаар дэлхийн 100 гаруй орны дипломатууд 10 хоногийн турш уулзалт хэлэлцээр хийсэн юм.
ОХУ, АНУ, БНХАУ, Энэтхэг, Пакистан, Израиль гээд цөмийн зэвсэгтэй их гүрнүүд энэ олон улсын тунхаглалд нэгдэн орохоос татгалзсан байна. Кассетын бөмбөг бол хамгийн үр дүнтэй зэвсэг тул үүнээс татгалзахгүй гэж тэд тайлбарлаж байна. 1997 онд явган цэргийн эсрэг мин хэрэглэхгүй байх тухай олон улсын гэрээ байгуулсан юм. Гэвч ОХУ, БНХАУ, АНУ, Израиль энэ гэрээнд нэгдэхээс татгалзаж байсан. Хэдийгээр энэ гэрээнд нэгдээгүй ч эдгээр орнууд аливаа цэргийн ажиллагаандаа энэ төрлийн зэвсэгийг хэрэглэхээ больсон юм. Кассетны бөмбөгийн хэрэглэхийг хориглосон энэ алхам чухал үйл явдал гэж Их Британий ерөнхий сайд Гордон Браун онцлон тэмдэглэж байна. Тун удахгүй Их Британи улс кассетны бөмбөгийг зэвсэглэлээсээ бүрэн хасах болжээ Би Би Си телевизийн цэргийн сэтгүүлчийн мэдээлснээр Их Британий батлан хамгаалах яам хоёр төрлийн кассетны бөмбөгийг хэрэглэдэг байжээ. Хэдийгээр кассетны бөмбөгийг цэрэг дайны ажиллаагаанд хэрэглэхийг хориглож байгаа ч шинэ төрлийн кассетны бөмбөг бүтээж, туршилт хийхийг энэ тунхаглалаар хориглоогүй юм. Кассетны бөмбөгийг хаясаны дараа олон зуун хэсэг болон задарч дэлбэрдэг юм. Явган цэргийг устгахад кассетны бөмбөгийг ихэвчилэн хэрэглэдэг юм. Кассетны бөмбөгнөөс задарсан жижиг хэсгүүд нь заримдаа газарт унасан хойноо дэлбэрэхгүй үлдэх тохиолдол гардаг. Олон жилийн турш тэсэрч дэлбэрэх аюулаа хадгалж газар хэвтддэг байна. Энэ нь эцэстээ энгийн номхон иргэдийн амийг авч одох нь элбэг. Хамгийн сүүлд л гэхэд 2006 онд Израиль Ливаны хооронд болсон дайны үеэр Израилийн зэвсэгт хүчин Ливаны өмнөд нутагт их хэмжээний кассетны бөмбөг хаяж байжээ.

Лид5. Их Британий ерөнхий сайд Гордон Браун газрын тос олборлогч компаниудад хандан нийлүүлэлтээ нэмэгдүүлэхийг уриалсан байна.
Их Британий засгийн газар хойд тэнгисээс газрын тос олборлодог юм. Өнөөдрөөс эхлэн газрын тосны олборлолтооо нэмэгдүүлэх болжээ. Дотоодын хэрэгцээгээ хангахын тулд ийм арга хэмжээ авах нь зайлшгүй хэрэгтэй гэж Английн засгийн газар үзэж байна. 2005 оноос өмнө Их Британи улс хойд тэнгисээс олборлож байгаа газрын тосоороо дотоодын хэрэгцээгээ бүрэн дүүрэн хангадаг байжээ. Өнгөрсөн мягмар гаригт шатахууны үнэ нэмэгдэж байгааг эсэргүүцсэн алсын тээвэр хийдэг жолооч нар жагсаал хийж, замын хөдөлгөөнийг хаасан билээ. Европын орнуудаас Ии Британид бензин, дизель түлш өндөр үнэтэй байгаа юм байна. Алсын тээвэр эрхлэгчид жолооч нар ноогдуулж байгаа татварын хэмжээг ч багасгахыг засгийн газраасаа хүсэж байна. Цаашид Их Британи улс дотоодын хэрэглээг хангахын тулд өөр хоёр ордоос газрын тос олборлох болжээ. Шинээр ашиглах гэж байгаа хоёр орд газрын баялаг, нөөц нь 50 сая баррель-аар хэмжихгдэж байна. Их Британи улс газрын тос олборлолтоороо дэлхийд 15-рт, харин байгалийн хийн олборлолтоороо 4-рт байр эзэлдэг.


Лид6. Балба улс хаант засаглалаас татгалзаж Бүгд Найрамдах улс боллоо. Энэ шийдвэрийг Балбын шинээр байгуулагдсан үндсэн хуулийн ассамблей зарлан тунхагласан байна.
Тус улсын ассамблейн тэргүүлэгч Кул Бахадур Гурунгагийн хэлснээр бүгд найрамдах улсыг тунхаглахын төлөө 56О депутат саналаа өгч, 4 хүн татгалзсан байна. 4р сард болж өнгөрсөн сонгуулийн үр дүнд үндсэн хуулийн ассамблейд олон жилийн турш эрх баригч эзэрхэг засгийн эсрэг зэвсэгт тэмцэл явуулж байсан маоистуудын нам давамгайлжээ. Шахын үе залгамжилсан төлөөлөгч болох хаан Гьянендра , өөрийн эцэг болн ахыг буудан хороосноос болж хэдхэн хоног ёс төдий хаан байсан Дипендраг нас нөгцсөний дараагаар 2ОО1 онд өргөмжлөгдсөн хаан ширээгээ орхиж байгаа юм байна. Гьянендраг төрөл төрөгсдөө хороосон хэрэгт сэжтглэж байсан учир маоистуудтай тэмцэх дарангуйлагч хүч чадлыг өөр дээрээ авах гэсэн шийдвэр нь олон түмэн дургүйцлийг хүргэсэн байна. 2ОО7 оны эхээр хааныг засгийн эрх барих явдлаас огцруулж эвслийн засгийн газар улс орныг удирдаж иржээ. Улс төрийн дэглэмийг өөрчлөх тухай үндсэн хуулийн албан ёсны шийдвэр гарахаас бүр өмнө Катманду дахь хааны ордноо орхиж одоход хаанд 7 гоос 15 хоногийн хугацаа өгөх бодолтой байгаагаа сөрөг хүчний төлөөлөгчид мэдэгдэж байсан байна.

Лид9. АНУ ын Цагаан ордоны хэвлэлийн нарийн бичгийн даргаар ажиллаж байсан Скотт Макеллан ерөнхийлөгч Жорж Бушын сэтгэл зүйл хөргийг гаргасан нгом туурвисан байна. Энэ шинэ ном хэдийгээр дэлгүүрийн лангуун дээр тавигдаж олны хүртээл болоогүй байгаа ч нэлээн шуугиан дэгдээж байна.
Маклеллан Жорж Бушын гадаад бодлогийг эрс шүүмжилдэг юм. Саддам Хусейны дэглэмийн нураахаар Иракт эхлүүлсэн дайн, Катрина хар шуурганы учруулсан гашмгийг арилгах ажиллагаа нь амжилтгүй болсоныг номондоо дэлбэрэнгүй тайлбарласан байна. Номын зохиогч Скотт Маклеллан өнөөгийн Цагаан ордоны эзэн Жорж Буш өөрийнхөө алдаанаас сургамж авдаггүй, зөрүүд гэж дүгнэлт хийсэн байна. Тэр Жорж Бушыг шүүмжлээд зогсохгүй АНУ ын төрийн нарийн бичгийн дарга хатагтай Кондализа Райсын талаар ч гэсэн хэдэн хатуу үг хэлжээ. Конди ноцтой алдаа гаргасан ч хариуцлагаас бултаж чаддаг гайхамшигт авъяас чадвартай гэж дүгнэжээ. Ерөнхийлөгчийн тамгын газрынхан Скотт Макелланы шинэ номын агуулгад сэтгэл дундуур байгаагаа нуухгүй байгаа юм.
Лид10. Чилийн хууль тогтоогчид боловсролын тухай хуулинд томоохон өөрчлөлт оруулах гэж байна. Харин үүүнийг эсэргүүцсэн оюутнууд гудамжинд гарч жагсаал зохион байгуулжээ.
Хууль бус энэ жагсаалыг тараах гэж цагдаа нар оролдох үеэр эмх замбараагүй байдал гарсан байна. Орон нутгийн хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүд нийгмийн хэм журмыг зөрчсөн олон арван хүнийг баривчилсан, цагдаа оюутнуудын хооронд өрнөсөн мөргөлдөөний үеэр олон зуун хүн шархдаж бэртэл гэмтэл авсан мэдээлж байна. Боловсролын шинэ хууль нь суралцагчдын эрх ашгийг ноцтой зөрчиж байна гэж оюутнууд үзэж байгаа юм. Оюутанууд хичээлийн дараа Сантяго хотын гудамж талбайг эзэгнэж, замын хөдөлгөөнийг зогсоосон байна. Уурсаж бухимдсан оюутнуудыг тараахын тулд цагдаа нар резинэн бороохой, нулимс асгаруулах хий хэрэглэж, даралттай ус цацсан байна. Жагсаалд оролцож байсан оюутнуудаас нэг залуу тархиндаа хүнд гэмтэл авсан гэнэ.

Лид11. Сүүлийн үед Сомали улсын эрэг орчимоор явж байгаа усан онгоцыг далайн дээрэмчид барьцаалах явдал нэмэгдэж байна. Барууны орнууд Сомали улсын эрх баригчдад хандан далайн дээрэмчдийн эсрэг шийдвэртаэй арга хэмжээ авахыг шаардаж байгаа юм.
Хамгийн сүүлд л гэхэд Сомали улсын эргээс холгүй явж байсан Голландын нэг усан онгоцыг барьцаалжээ. Хөлгийн бүхээгт 9 хүн байгаагийн 4 нь ОХУ ын иргэн байгаа юм. Далайн дээрэмчдийн шаардлагыг хүлээн авахгүй байхыг Сомаличууд гадаадынханд уриалж байна. Сомалигийн батлан хамгаалахын сайд усан онгоц барьцаалж байгаа далайн дээрэмчдийн эсрэг тусгай ажиллагаа хийх гэж байна. Харин Голландын «Рейдер Шиппинг»
Компаний төлөөлөгч асуудлыг хүч хэрэглэн шийдэх гэж оролдох нь буруу алхам гэж үзэж байна.

Лид7. Өчигдөр Израйлын батлан хамгаалахын сайд Эхуд Барак ерөнхий сайд Эхуд Ольмертод тулган шаардах бичиг өргөн барьсан байна. Эхуд Ольмертийг авилгын эсрэг мөрдөлт мөшгөлт явууллаа гэж Эхуд Барак албан тушаалаасаа огцрохыг шаардсан тухай Эй ЭФ Пи агентлаг мэдээлжээ.
Израйлын засгийн газрын эвслийн чиглэлийг баримталсан Ольмертийн “Кадима” намын гол хамтран зүтгэгч бөгөөд хөдөлмөрийн “ Авода “ намыг удирддаг Эхуд Барак мэдэгдэхдээ “ Ерөнхий сайд улс орныг удирдах явдлаас огцрох ёстой. Тэр улс орныг удирдаж бас өөрийн хувийн хэргийг нэгэн зэрэг бүтээж чадахгүй “ гэж хэлсэн байна. Ольмерт Засгийн газраас гарахдаа огцрох өргөдлөө өгөх , амрахаар явах, үүргээ биелүүлэх явдлаа түр зуур зогсоох үгүй нь надад хамаагүй гэж Барак мөн хэлжээ. Улс орны шинэ удирдагчийг эрж олох ажлаа эхлэхийг эрх баригч эвслийн хамтран зүтгэгчиддээ Эхуд Барак уриалаад хэрвээ Ольмерт огцрохгүй бол парламентын ээлжит бус сонгууль явуулах санаачилга гарган гэж урьдчилан сануулсан байна гэж Де Иерусалим Пост сонинд мэдээлжээ.

Лид8. Италийн түүх дурсгалт газруудын нэг болох Пизанын цамхагийг аврах 4О сая долларын өртөг бүхий төслийг хэрэгжүүлэх туршилт амжилттай болж байгаа нь нотлогджээ. Одоо энэ цамхаг хөдөлгөөнгүй тэгш 3ОО жил ч сүндэрлэж чадна гэж инженерүүд амлаж байгаа гэнэ.
Пизанийн цамхагийг тогтвортой болгон тэгшлэх ажил 1О жил гаруй үргэлжлээд 2ОО1онд дуусчээ. Эхлээд геологчид хазайсан хойд талын хэсэгт нь тах хийж тэндээс 7О тонн шороо ухаж гаргаад дараа нь байгууламжаа төмөр утсаар бэхэлжээ. Үүний дараа цамхаг тэгшхэн болж газар дор булсан төхөөрөмжиййн заалт 7 жилийн дотор босоо тэнхлэгт 48 см ойртсон гэж заасан байна . ГЭвч Пиза хотын эрх мэдэлтнүүд цамхагийг бшрэн тэгшлэхийг нэг их хичээхгүй байгаа гэнэ. Тэгшлэх юм бол содон шинж чанараа алдан гэж үзэж байгаа аж. Одоо энэ цамхагийн хазайлт 17ОО оны үеийнхтэй адилхан байгаа бөгөөд иймэрхүү байдлаар гурван зууныг өнгөрөөж чадна гэж төслийн удирдагчдын нэг профессор Микеле Ямиолковски Курьер Делла Сера сонинд өгсөн ярилцлагадаа хэлсэн байна. 7 жигүүртэй энэ цамхагийн 12-14-р зууны үед тогтвортой бус хөрсөн дээр баригдсан бөгөөд барьж байх үедээ хазайж эхэлсэн юм байна.

2008-05-28

Дэлхийн мэдээ 2008 05 28 Лхагва гараг

Лид1. БНХАУ ын Сычуань мужид мягмарт дахин хүчтэй газа хөдлөлт болжээ. Энэ удаагийн газар хөдлөлтий төв нь Сычуань мужийн Циньчуань тойрогт байжээ. Хятадын геологийн төвийн мэдээлснээр рихтерийн шаталбараар 5,7 баллын хүчтэй чичиргээ мэдрэгдсэн байна.
5 сарын 12 нд анх газар хөдлөлт болсоноос хойш Сычуаньд тогтмол газрын чичиргээ мэдрэгдэж байгаа юм. Зөвхөн өнгөрсөн даваа гаригт Сычуань мужид 182 удаа газрын чичиргээ мэдрэгдсэн байна. Газар хөдлөлтийн дараа Сычань мужийн хөрс, байгалийн дүр төрх эрс өөрчлөгджээ. Сычань мужийн Танжиашань хотоос холгүй газар газар хөдлөлтийн дараа том хэмжээний нуур үүсжээ. Өнгөрсөн шөнийн турш хятадын ардын чөлөөлөх армийнхан нуурын усны түвшинг багасгахын тулд шинээр хоолой суваг татах ажлыг хийсэн байна. Нууранл 130 сая куб метр ус байгаа. Хэрвээ нуурын усны түвшин нэмэгдсээр байх юм бол үер болж магадгүй байгаа юм. Сычуаньд болсон хүчтэй газар хөдлөлтийн үеэр нийтдээ 420 мянган барилга байшин нуржээ. Хамгийн сүүлийн мэдээгээр Сычуаньд 67 мянга 183 хүн амь үрэгдсэн байна. Өөр 21 мянган хүн ор сураггүй алга болсонд тооцогдож байгаа юм. Байгалийн гамшигт нэрвэгдсэн хүмүүст туслах ажилд гадаадын орнуудын аврагчид ч оролцож байгаа юм.

Лид2. Солонгосын хойгийн цөмийн хөтөлбөрийг энхийн замаар шийдвэрлэх 6 талт хэлэлцээрт АНУ ын төлөөлөн оролцож байгаа америкийн дипломатч Кристофер Хилл хятад болон хойд солонгосын дипломатуудтай уулзсан байна
Кристофери Хилл Бээжин хотод ирмэгцээ 6 талт хэлэлцээрт хятадын талыг төлөөлж байгаа У Давэй, хойд солонгосын төлөөлөгч Ким Гэ Гван нартай уулзсан байна. Кристофер Хилл У Да Вэйтэй уулзахдаа зүүн өмнөд Азийн орнуудын авулгүй байдал, тогтвортой хөгжлийг хангах арга замыг хэлэлцжээ. Харин хойд Солонгосын төлөөлөгч Ким Гэ Гвантай уулзахдаа хойд солонгосын цөмийн хөтөлбөрийн талаар саналаа солилцсон байна.
Харин өнөөдөр Критстофер Хилл Японы төлөөлөгчидтэй уулзахаар төлөвлөжээ. Хойд Солнгос, Японы харилцаа цөмийн хөтөлбөрийн асуудлыг энхийн замаар зохицуулахад жинтэжй байр суурь эзлэдэг гэж америкийн дипломатч үзэж байна. Кристофер Хилл БНХАУ д хийж байгаа ажлын айчлалаа дуусгаад 5 сарын 31 нд ОХУ ын Москва хотод очно.

Лид3. Өнөөдөр Ираны парламентын 8 дахь удаагийн чуулганы нээлт болж байна. Парламентын гишүүд нь анхны хуралдаанаараа хууль эрх зүйн орчинг сайжруулахын тулд ажиллах болно гэж тангараг өргөх юм.
Ираны шашны тэргүүн Сейед Али Хамени парламентын шинэ хуралдаан эхлэж байгааг тохиолдуулан баярын илгээлт ирүүлжээ. Парламентын анхны хуралдаанд Ираны төрийн тэргүүн Махмуд Ахмединежад оролцож үг хэлсэн байна. Тэрээр лалын хувьсгалийн үзэл санааг хэрэгжүүлэхийн тулд засгийн газартай нягт хамтран ажиллахыг уриалжээ. Иран улсад парламентын сонгуулийн албан ёсны дүнг 5 сарын 26 нд танилцуулжээ. Сонгуульд консервативчууд 69, харин ардчилсан шинэчлэл хийхийг хүсдэг дэвшилтэт намынхан 16 хувийн санал авсан байна. Ираны парламент нь 290 гишүүнтэй, бүрэн эрхийн хугацаа нь 4 жил байдаг юм.

Лид4. Дэлхийд хэмжээлшгүй хаант засаглалтай үлдсэн цөөн хэдэн орны нэг Балба улс эрс шинэчлэл хийх гэж байна. Балба улсад 601 гишүүний бүрэлдэхүүнтэй үндэсний их хурал хэмээх байгуулага тулгын чулуугаа тавьжээ.
Өчигдөр энэ байгуулагын 568 гишүүн тангараг өргөсөн байна.
Харин харин үлдсэн гишүүд нь янз бүрийн шалтгаанаар тангараг өргөх ёслолд оролцоогүй байна. Балба улс өнгөрсөн оны 12 сарын 28 нд үндсэн хуулиндаа нэмэлт өөрчлөлт оруулсан юм. Үүний дагуу Үндэсний их хурал өчигдөрөөс үйл ажиллагаагаа эхлэж байна. Энэ байгуулага Балба улсын засаглалын хэлбэрийг өөрчилж холбооны ардчилсан бүгд найрамдах улс гэж зарлах юм.Ингэснээр Балба улсад сүүлийн 240 жил төрийн эрхийг барьсан хаант засаглал эцэс төгсгөл болж байна. Үндэсний их хурал нь хоёр жилийн турш Балба улсын парламентын үүргийг биелүүлнэ. Вишня бурханы амилсан дүр Балбын эзэн хаан Гьянендра жирийн нэгэн татвар төлөгч болж харин ардчилсан сонгуулиар сонгогдсон ерөнхийлөгч төрийн тэргүүн болох юм. Засаглалын хэлбэрийг өөрчилж байгаатай холбогдуулан хүчний байгуулагынхан өндөржүүлсэн бэлэн байдал зарласан байна. Гэсэн хэдий б Балба улсын нийслэлд даваа, мягмар гаригт дэлбэрэлт болжээ. Мягмар гаригт болсон дэлбэрэлтэд таван хүн амь насаа алдсан байна. Энэ дэлбэрэлтийн хариуцлагийг Балбын “Ранбирагийн арми” гэдэг бүлэглэл хүлээсэн байна.
Лид5. АНУ ын баруун болон төвийн нутгийн мужуудаар хүчтэй хар салхи болж өнгөрсөн байна. Зөвхөн Айова мужид л гэхэд хар шуурганы үеэр 6 хүн амь насаа алджээ. Харин Миннесота мужид нэг хүний амь үрэгдсэн байна.
АНУ ын үндэсний цаг уурын төвийн мэдээлнээр хүчтэй хар шуурга ням гаригт бүрэлдэж хамгийн эхэнд Нью Хартфорд хотыг дайран өнгөрсөн байна. Харин даваа гаригийн шөнө Айова мужийн нутагт иржээ. Айова мужийн амбан захирагч Чет Калвер мужийнхаа гурван тойрогийг гамшигийн бүс гэж зарласан байна. Түүнээс гадна АНУ ын хэд хэдэн мужид хар шуурга болжээ. Миссури, Оклахома, Жоржия мужуудад салхиний хурд ширүүсч байгалийн онц ноцтой үзэгдэл болж өнгөрсөн байна. Байгалийн гамшигийн үеэр нийтдээ 200 гаруй хүн хүн хөнгөн янз бүрийн түвшиний бэртэл гэмтэл авчээ. Хүчтэй хуй салхиний үеэр ургаа мод үндсээрээ булга үсэрч олон мянган байшин сууцны дээвэр нурсан байна. Одоо хар салхи КУба улсыг чиглэн явж байна. Байгалийн энэ үзэгдлээс өмнө Кубачууд орон гэртээ бэхлэлт хийж, иргэний хамгаалалтын сургуулилтийг хийж байна.

Лид6. Шри Ланка улсын нийслэл Коломбо хотод хот хоорондын чиглэлд явдаг гал тэрэгт дэлбэрэлт болсон байна.
Алан хядах ажиллагааны үеэр 7 хүн амь насаа алдаж 60 гаруй хүн хүнд шархаджээ. Амь үрэгдсэн хүмүүсийн дотор давхар биетэй бүсгүй байсан гэж орон нутгийн цагдаа нар мэдээлсэн байна. Галт тэргэнд дүүрэн хүнтэй ачаалал ихтэй байх үеэр дэлбэрэлт болжээ.Энэ алан хядах ажиллааг Тамилыг чөлөөлөх барс бүлэглийнхэн зохион байгуулсан гэж үзэж байна. Тамилыг чөлөөлөх хөдөлгөөн нь Шри Ланкын өмнөд хэсэг тусгаар улс байгуулахаар сүүлийн 25 жилийн турш тэмцэл хийж байгаа юм. Энэтхэг, АНУ ын засгийн газар энэ бүлэглийг алан хядах байгуулага гэж үздэг байна.

Лид7. Холливуудын найруулагч, продессер Сидни Поллак 73 насандаа хорт хавдар өвчний улмаас Лос Анжелос хот дахь гэртээ хорвоогийн мөнх бусыг үзүүлсэн байна.
Сидни Поллакийн бүтээлүүдээс хамгийн их алдар хүндийг авч ирсэн кино нь 1985 онд бүтээсэн “Африкаас ирсэн нь” гэдэг кино байсан юм. Гол дүрд нь Роберт Редфорд, Мэрил Стрип нарын тоглосон энэ кино шилдэг найруулагч, шилдэг кино, гээд оскарын 11 номинацид шагнал хүртсэн юм. Тутси, Хос зүрх, зэрэг кино нь ч үзэгчдийн сонирхолыг татаж, асар их орлого ашиг авч ирж байжээ. Тэр америкийн кино урлагийн салбарт найруулагч гэдэг нэрээ мөнхрөн үлдж байгаа ч өөрөө бас кинонд тоглож дүр бүтээсэн юм. Тэр хамгийн сүүлд 2007 онд Майкл Клейтон кинод тогложээ.
Сидни Поллаз 1934 оны 7 сарын 1 нд америкийн Индиана мужид төржээ. Хүүхэд байхаасаа л теартын урлагт татагдажээ. Ерөнхий боловсролын сургуулиа төгсөөд коллежид бус, харин Нью Йоркийн драмын урлагийн сургуульд элсэн орсон байна. Тэр хөдөлмөрийн гараагаа эхлэхдээ л Холливуудын томоохон студи, нэр хүндтэй одуудтай ажиллаж эхэлсэн байна. Хамгийн анхны киногоо Парамойнт пикчерстэй хамтарч 1965 онд дэлгэцээр гаргасан байна Хожим Берт Ланкастер, Джейн Фонда, Роберт Митчум, Аль Пачино, Том Круз, Харрисон Форд, Николь Кидман нартай хамтран ажилласан байна.

Лид8. БНХАУ- д Тайваны Гоминданы намын ерөнхий нарийн бичгийн дарга Чэнь Юнь Линь айлчлал хийж байна. Тэр өнөөдөр Хятадын Нанкин хотод хүрэлцэн ирсэн байна. Тэр Хятадын Гоминдан намын дарга Босюнтай уулзсан байна.
Тайваны Гоминданий намын дарга анх удаа эх газрын хятадад айлчлал хийж байгаа юм. Тэр Нанкин хотод ирсэн даруйдаа Сычуань мужид болсон газар хөдлөлтийн үеэр амь үрэгдсэн хүмүүсийн дурсгалыг хүндэтгэж эмгэнэл илэрхийлсэн байна. Хятадын Сычуань мужид газар хөдлөлт болсоны дараа Тайваны ард түмэн эд материалын болон сэтгэл санааны тусламж үзүүлсэн юм. Хятад Тайваны ах дүүгийн ийм найрсаг харилцаа нь хамтын ажиллагааны шинэ суурийг тавьж, Тайван Хятадын оршин суугчдыг ойртон нягтруулах бат бөх гүүр болж байна гэж Хятадын Гоминданы намын дарга хариу хэлсэн байна.

Лид9. Ливаны парламент ням гаригийн хуралдаанаараа Мишель Сулейманыг төрийн тэргүүний албан тушаалд томилсон билээ. Ливаны шинээр сонгогдсон ерөнхийлөгч тангараг өргөж албан тушаалдаа оржээ.
Сүүлийн 6 сарын турш Ливан улс ерөнхийлөгчгүй байсан юм. Ливаны үндсэн хуулийн дагуу ерөнхийлөгчийг парламент нь томилдог. Парламентын танхимын эрх баригч нам, сөрөг хүчнийхэн тохиролцоонд хүрч чадаагүй тул ийнхүү төрийн тэргүүнгүй байсан юм. Ерөнхийлөгчийг томилохын тулд 19 удаа хуралдаж байсан. Харин 20 дахь оролдлого нь ийнхүү амжилттай болсон юм. Тэгвэл өнөөдөр Ливаны шинээр сонгогдсон ерөнхийлөгч тангараг өргөж албан тушаалдаа орлоо. Түүний тангараг өргөх ёслолд Европын холбооны аюулгүй байдал, гадаад бодлогийн асуудал эрхэлсэн дарга Хавьер Салона, Арабын орнуудын Лиг байгуулагын ерөнхий нарийн бичгийн дарга Амр Муса, Францын гадаад хэргийн сайд Бернар Кушнер, Ираны гадаад хэргийн сайд Манучехр Моттаки нар оролцсон байна. Үүний дараа Ливаны нийслэл Бейрут хотод олныг хамарсан нийтийн цэнгүүн болж ёслолын буудлага хийжээ.

Лид10. Жил бүр Их Британи Умард Ирландын Нэгдсэн Вант Улсад өндөр уулын орой дээрээс өнхөрч байгаа дугуй бяслагийг барьж авах уралдаан зохиогддог байна.
Энэ тэмцээнд ихэвчилэн насан хүрэгчид оролцдог байна. Өндөр уулын орой дээрээс өнхөрүүлсэн дугуй хэлбэртэй бяслагийг барьж авч чадсан хүн ялагч нь болдог. Бяслагний араас уулын уруу гүйх нь тийм ч хялбар биш. Учир нь тэмцээнийг явуулахдаа зориуд өндөр эгц уруу уулыг сонгодог байна. Тэмцээнд оролцогчид нь унаж хөл гараа шалбалах нь энхүүхэнд. Тэр ч бүү хэл хөл, гар, хүзүүгээ хугалж хүнд гэмтэл авсанаасаа болж амиа алдаж байсан тохиолдол ч өмнө нь гарч байжээ. Энэ тэмцээнийг орон нутгийн эрх баригчид хориглохыг оролдож байсан ч хэдийнээсээ уламжлал, заншилаа хадгалах дуртай англичууд эсэргүүцэж байжээ. Эцэст нь арга буюу эрх баригчид бяслаг барьж авах тэмцээнийг зохион байгуулахыг зөвшөөрчээ.

Лид11. Гүүгл компанийн Ю тюб сайтын эсрэг Виаком компани шүүхэд зарга мэдүүлсэн байна. Учир нь үзэгчдэд видеофайл солилцох боломж олгодог энэ сайт зохиогчийн эрхийг мөрдөхгүй байна гэж Виаком үзэж байгаа гэнэ.
Ю тюб сайтын видеоклипийг өдөр бүр олон сая хүн үздэг бөгөөд энэ сайтын эсрэг 1 тэрбум долларын зарга мэдүүлсэн нь интернэтээр өөрийгөө илэрхийлэх эрх чөлөөнд заналхийлж байна гэж Гүүгл компанийн тухайн сайтыг эзэмшигч мэдэгдсэн байна. Энэ сайт үзэгчдэд видеофайл солилцох боломж олгодог аж. Ингэх нь зохиогчийн эрхийг мөрдөх явдлыг хангаж чадахгүй гэж үзээд дүрс бичлэгийн томоохон компани болох Виаком шүүхэд өгчээ.

Виаком компани нь хэд хэдэн цэнгээнт брэндтэй бөгөөд түүний дотор парамаунт пикчерс, ДримУок Студиос кионстуди, бас МТВ телесувгийн сүлжээг эзэмшдэг гэнэ. Зохиогчийн эрх эзэмшигчийн зөвшөөрөлгүйгээр Ю тюб сайт 15О мянган видеоклип байрлуулсан байсныг илрүүлсэн гэдгээ заргалдагчид мэдэгджээ. Иинхүү зарга мэдүүлсэн нь “ олон зуун сая хүний интернэтээр хууль ёсоор мэдээлэл солилцдог сувгийг үгүй хийх аюул заналхийлж байна” гэж өмгөөлөгчид шүүхэд өгсөн тайлбартаа тэмдэглэсэн байна. “ Тоон технологийн эрин үед зохиогчийн 1998 онд баталсан эрхийг хамгаалах хуулийг Ю тюб шударгаар сахин мөрдөж байгаа гэж Гүүгл компанийн хуульчид онцлон хэлжээ. Тус компани санал хүсэлтийг нэгбүрчлэн үзэж харж , тогтоосон журмын дагуу хариу өгдөг гэж өмгөөлөгчид ярьсан байна. Манхэттенд байрладаг шүүхэд өгсөн баримт бичигт “ Гүүгл болон Ю тюб нь эрх эзэмшигчдэд өөрийн хувийн өмчийг хамгаалахад туслахын зэрэгцээ хуулиар шаардагдах хэм хэмжээнээс хамаагүй илүү давж гарсан байна. “ гэж өгүүлээд видеосайт ч тэр , сайтыг эзэмшигч ч тэр зохиогчийн эрхэнд халдах явдлаас урьдчилан сэргийлэх у ч хийгээгүй , журмаа ч мөрдөггүй гэж Виаком компанийхан нотолсоор байгаа гэнэ.
Ю тюб сайтаар эзэмшигч нь хувилах зөвшөөрөл өгөөгүй алдартай олон кино нэвтрүүлгийн хэсгээс тогтмол гардаг гэж өнгөрсөн 4-р сард НьюЙоркийн шүүхэд шинэчлэн өгсөн заргын мэдүүлэгтээ Виаком компани өгүүлээд энэ бол мөсөн уулын зөвхөн оройн хэсэг болж байгаа Тиймээс алдагдлыг нөхөн төлөхийн шаардаж байна гэж мэдэгдсэн байна.

Лид 12. Жеймс Бондын тухай сүүлчийн роман хэвлэгдсэнээс хойш 4О жилийн дараа Лондон хотод супер туршуулын адал явдлын тухай шинэ ном хэвлэгдэн гарсан байна.
Туршуул ОО7 гийн тухай номын 15 дахь болж байгаа энэ номыг Британийн зохиолч Себастьян Фолкс бичжээ. Зохиолын үйл явдал 1967 онд хүйтэн дайны үеэр өрнөх бөгөөд Бонд Парис, Лондон, Ойрх Дорнодод ажиллахаар болж байгаа нь олон арван киногоор арчигдан үгүй болсон туршуул ОО7 гийн анхны дүр төрхийг сэргээн босгосон гэж зохиогч өөрөө үзэж байгаа гэнэ. “ Миний сүүлчийн ном болох 65О хуудастай “ Хүний мөр” романы үйл явдал галзуугийн эмнэлэгт болж өнгөрдөг мсан. Би уг нь тагнуулын ертөнцөөс маш хол хүн” хэмээн өөрийг нь Ян Флемингийн өв залгамжлагчаар тодруулсан явдалд гайхаж байгаагаа зохиолч Себастьян Фолкс илэрийлсэн байна. “Би Бондын оун ухаанд нь нэвтрэн орж дотоод ертөнцийг нь үзүүлж харуулах гэсэн юм. Гэтэл тийм юм түүнд байдаггүй юм байна” гэж Фолкс үнэнээ ярьсан байна. Өмнө нь Ян Флемингийг орлох зохиолчийг олох гэж оролдон гурван ч хүнд үргэлжлэлийг нь бичих үүрэг өгч байсан боловч амжилтгүй болжээ. Фолкс энэ номоо 6 долоо хоногийн дотор бичиж дуусгасан гэнэ. Флеминг үүнээс ч хурдан у ч бодолгүйгээр хянаж засварлалгүйгээр өдөрт 2 мянган үг зогсолтгүй бичдэг байсан байна. Тайвшралын квант буюу Бондын тухай 22 дахь кино удахгүй кинотеатрын дэлгэцнээ гарах гэж байна.

Лид13. Их Британи Умард Ирландын нэгдсэн вант улсад алсын тээвэр эрхэлдэг машины жолооч нар шатахууны үнэ нэмэгдэж байгааг эсэргүүцэж Лондон хотын төвд болон Уэльс руу явдаг хурдны замыг хаажээ.
Их Британи улсад дизелийн түлш 2 доллар 30 центийн үнэтэй байгаа юм. Шатахууны үнэ нэмэгдсэнээр алсын тээвэр эрхлэгчид дампуурах болно гэж жолооч нар мэдэгдэж байна. Түлш шатахуун нэмэгдэж байгаа тул алсын тээвэр хийдэг жолооч нарт ноогдуулдаг татварын хэмжээг бууруулахыг жолоч нар Засгийн газраас хүсэж байна. Их Британий сангийн сайд Алистер Дарлинг эрх баригч Лейборист намын парламентын гишүүдтэй уулзаж байгаль орчинд хортой нөлөө үзүүлж байгаа хуучин машинаас өндөр татвар
авдаг болох гэж байгаа юм. үүнийг ч бас жолооч нар эрс эсэргүүцэж байна.
Дэлхийн зах дээр нэмэгдэж түлш шатахууны үнийг хянах боломж байхгүй гэдгийг жолооч нар ойлгож байгаа. Гэвч татварын бодлогоо зөөлрүүлэх боломж засгийн газарт бий гэж жолооч нар ярьж байна.

Лид14. ОХУ ын гадаад хэргийн сайд Сергей Лавров Дани улсын ажлын айлчлал хийж байна. Дэлхийн хойд туйлын газар доор байгалийн баялагийг хэн эзэмших вэ гэдэг асуудлыг шийдэхээр ОХУ, Дани, Канад, АНУ, Норвегийн гадаад хэргийн сайд нар хүрэлцэн ирээд байна.
Хойд туйлын хөрсөнд газрын тос, байгалийн хийн асар их баялаг байгааг эрдэмтэд илрүүлсэн юм. Дэлхийн хойд туйлд ойрхон байгаа таван орон бүгд хойд туйлын байгалийн баялагийг олборлож, ашиглахыг хүсэж байгаа юм. Данид болж байгаа энэ уулзалтын эцэст хамтарсан тунхаглал гаргах юм байна. Хойд туйлын байгалийн баялагийн эзэмших асуудал нь ганц улсын хэрэг биш. Хойд туйл бол дэлхийн цаг уурын өөрчлөлтөд асар их нөлөө үзүүлдэг юм. Хойд туйлын хил хязгаарын асуудал нь тодорхой бус байдаг байна.
Лид15. Мексикийн засгийн газар амжиргааны доод түвшингийн хүмүүст сард 120 песо буюу 11 доллар 55 цент өгөх гэж байна.
Хүнсний бараа бүтээгдэхүүний үнэ өсөж байгаа өнөө үед ядуу хүмүүст зориулан нөхөн олговор болгон өгч байгаа юм. Мексикийн засгийн газар үүнээс өмнө хилийн чанадаас авч байгаа улаан буудай, цагаан будаа, эрдэнэ шишийн татварыг бууруулжээ. Сүүлийн 12 сард Мексикт инфлянцийн түвшин 4,55 хувиар нэмэгджээ. Харин хүнсний бүтээгдэхүүний үнэ 42,4 хувиар өссөн байна. Дэлхийн зах зээл дээр цагаан будааны үнэ 60 хувиар өсөөд байгаа талаар бид өмнө нь мэдээлж байсан билээ. Хамгийн эхэнд Вьетнамд дараа нь Египет,Энэтхэг Кампучи улсад цагаан будааны үнэ хэд дахин өссөн юм.

2008-05-27

Дэлхийн мэдээ 2008 05 26 Мягмар гараг

Лид1. Челябинск хотын ойролцоо осолдсон онгоцны сүйрлийн улмаас 9 хүн амь насаа алдлаа гэж ИТАР ТАСС агентлагт ОХУ ны Онцгой Байдлын Яамны төлөөлөгч мэдэгдсэн байна. Ачааны АН 12 онгоцны бүхээгт гал гарсан тухай хөлгийн ахмад диспетчерт мэдээлсэн юм байна.
Ачааны АН 12 онгоц сүйрсний улмаас багийн бүх 9 гишүүн амь үрэгдсэн байна. Осол гарсан газар дээрээс бүх хүний цогцсыг олсон байна. Челябинск – Пермь чиглэлд явж байсан Московия агаарын компанийн энэ онгоц хөөрснийхөө дараахан Челябинскаас 3О км ийн зайтай газарт Москвагийн цагаар 18:15 д осолдсон байна. Онгоц Рощино тосгоноос холгүй орших ойд унасан бөгөөд газар дээр хүний амь нас хохироогүй гэж Онцгой байдлын Яамнаас мэдээлжээ. Онгоц Челябинскад ачаа хүргээд Пермь руу хоосон буцаж явж байсан гэнэ. Ослын шалтгааныг тогтоох комисс байгуулагдан ажиллаж байгаа юм байна. Цахилгаан дамжуулах утсанд богино холбоо үүсэн нь осол гарах шалтгаан болсон байж болзошгүй гэж Холбооны агаарын байршил тодруулах албаны дарга Александр Нерадько РИА Новости агентлагт ярьсан байна. Московия агаарын компани 1995 онд байгуулагдсан бөгөөд олон удсын болон дотоодын зорчигч болон ачаа тээврийг гүйцэтгэж иржээ. Энэ компани Узбекстан, Азербайжан, Армени улсад өөрийн төлөөлөгчидтэй юм байна.

Лид2. Дайны үйл ажиллагаа явуулж байгаа болон байгалийн гамшигт нэрвэгдсэн бүс нутгуудад хүүхдүүдийг бэлгийн талаар дарамтлах явдал их байгаа учир энэ асуудлыг авч хэлэлцдэг олон улсын байгууллага нэн даруй байгуулахыг Их Британийн “Сэве де Чилдрэн” байгууллага уриалсан байна.

Хүмүүнлэгийн байгууллагуудын ажилтнууд болон энхийг сахиулагчид хүүхдийг бэлгийн талаар дарамталдаг асуудлыг авч хэлэлцдэг олон улсын байгууллага нэн даруй байгуулахыг Сэве де Чилдрэн байгууллага уриалсан байна. 1919 онд Их Британид байгуулагдсан нөлөө бүхий энэ буяны байгууллагын шинжээчид дайны үйл ажиллагаа явуулж байгаа болон байгалийн гамшигт нэрвэгдсэн бүс нутгуудад заримдаа 6 настай хүүхдийг хүртэл хоол унд , мөнгө төгрөг, гар утас, савангаар хуурч хавьдаг явдлыг олж илрүүлсэн байна. Зааны ясан эрэг улсын ёуугаа Би Би Си гийн сурвалжлагч Адам Майнотт тосгоных нь ойролцоох талбай дээр НҮБ ын 1О хүн бүлэглэн хүчирхийлээд бөлөжис, цус нөжинд нь хутгалдуулаад хаяад явсан тухай 13 настай охины ярьсныг мэдээлжээ. Тэр цэргүүдэд ямар ч арга хэмжээ аваагүй гэж охин ярьсан байна. “ Эрх мэдлээ дэндүү их урвуулан ашигласан,хүүхдийн эрхийг аймшигтайгаар зөрчсөн үүнээс илүү зүйл байдаг гэж төсөөлөхөд хэцүү юм байна гэж Сэве де Чилдрэн байгууллагын тэргүүн Жасмин Уитбрэд хэлжээ. Гэхдээ хүмүүнлэгийн байгууллагуудын ихэнх ажилтнууд хүчирхийлж мөлждөггүй хүмүүсийн амь амьдралыг аврах саш чухал үүрэг гүйцэтгэдгийг Жасмин Уитбрэд үгүйсгэсэнгүй. Тэрээр илтгэл бичих явцдаа Зааны ясан эрэг, өмнөд судан, Гаити улсын олон зуун хүүхэдтэй уулзаж ярилцсан байна. Ийм үзэгдэл газар авсан бөгөөд хохирогчид нь илэрдэг ч гэлээ тоо томшгүй саад тотгороос болоод шударга үнэнийг олж тогтооход хүндрэлтэй байдаг гэнэ. Тиймээс иймэрхүү гэмт хэргийн үйлдлүүдийг олон түмний зүгээс тусгаж ,хүлээн авах илүү үр дүнтэй механиизм бий болгох, мөн дэлхий даяар хүүхдийг хамгаалах тогтолцоог хатуу чанд болгох арга хэмжээ авч явуулахыг “ Сэве де Чилдрэн “ байгууллага үзэж байгаа юм байна. Олон нийтэд зарлан тунхагласан энэхүү мэдэгдэл нь Хятад, Бирмд болсон газар хөдлөлтөд нэрвэгдэгсдэд өргөн цар хүрээтэй хүмүүнлэгийн тусламж үзүүлж байгаа арга хэмжээтэй цаг хугацааны хувьд яг давхацжээ.

Лид3. Олон улсын цөмийн эрчим хүчний агентлагийн мэргэжилтнүүдийн бэлтгэсэн илтгэлд Ираны цөмийн хөтөлбөр нь энхийн зорилготой гэдгийг нотолсон байна гэж Тегеран үзэж байна.
Олон улсын цөмийн эрчим хүчний агентлагийн илтгэл өнөөдөр бэлэн болжээ. Энэ илтгэлд Ираны цөмийн хөтөлбөрт дэлхийн олон орон анхаарлаа хандуулж байна. Иран улсын цөмийн эрчим хүчний судалгааны Натанц станцид 3500 центрифугийг уран баяжуулахын тулд ашиглаж байна. Иран улс ойрын хугацаанд дахин 6000 ширхэг центрифугийг ашиглалтад оруулахаар зэхжээ гэж энэ илтгэлд онцлон тэмдэглэжээ. Ираны эрх баригчид цөмийн хөтөлбөрөө энхийн зорилготой гэж тайлбарлаж байгаа ч цөмийн зэвсэг үйлдвэрлэхэд ашиглахыг үгүйсгэх аргагүй гэж мэргэжилтнүүд дүгнэсэн байна. 5 сарын сүүлээр Ираны эрх баригчид цөмийн хөтөлбөрийнхөө тухай дэлгэрэнгүй мэдээллийг ил болгож олон улсын цөмийн эрчим хүчний агентлагт илгээнэ гэж амласан юм. Ираны засгийн газрын илгээсэн бичиг баримтад сэтгэл дундуур байгаагаа НҮБ, олон улсын цөмийн эрчим хүчний агентлагийнхан илэрхийлжээ. Барууны орнууд Ираныг цөмийн зэвсэг хийх гэж байгаа гэж сэрдэж байгаа юм. Энэ оны 3 сард НҮБ ын Аюулгүйн Зөвлөл Ираны эсрэг шинэ хориг арга хэмжээ авсан юм.

Лид4. Өмнөд Африкийн Бүгд Найрамдах Улсад гадаадын цагаачдын эсрэг сүүлийн 14 хоногийн турш жагсаал цуглаан болжээ. Их Британий Би Би Си телевизийн уламжитлж байгаагаар сүүлийн хоёр долоо хоногт 56 хүн амь насаа алдаж, 650 хүн шархадсан байна.
Гадаадын иргэдийн эсрэг өрнөсөн үймээнээс болж 30 мянган цагаач иргэд орон гэрээ орхин дүрвэж явсан гэж ӨАБНУ ын аюулгүй байдлын сайд Чарльз Нкакула мэдэгджээ. Гэвч төрийн бус байгуулагууд 100 мянган цагаач орон гэрээ орхин явсан гэж мэдээлж байна. Цагаачдын ихэнхи нь хөрш зэргэлдээ Замби, Мозамбик, Ботсван улс руу дүрвэн явж байгаа юм байна. Цагаач иргэдийн эсрэг бослого гаргасан, хүчирхийлэл үйлдсэн 1300 хүнийг цагдаа нар баривчилжээ. Тэдний хэргийг тун удахгүй шүүхэд шилжүүлэх юм байна. Өнгөрсөн ням гаригт ӨАБНУ ын ерөнхийлөгч Табо Мбеки ард түмэндээ хандан телевиз радиогоор үг хэлсэн байна. Цагаачдын эсрэг хийж байгаа энэ хүчирхийлэл бол манай улсын гутамшиг. Олон улсын тавцанд улс орный нэр хүндийг унагааж байгаа явдал гэж онцлон тэмдэглээд хүчирхийлэлээ зогсоохийг шаардсан байна. Цагаачдын эсрэг хүчирхийлэл гараад бүтэн 14 хоног өнгөрсний дараа ерөнхийлөгч мэдэгдэл гаргасан нь хэтэрхий оройтсон явдал гэж зарим хүмүүс шүүмжилж байна.

Лид5. Чилийн шүүх дарангуйлагч Аугусто Пеночетийг төрийн эрх бариж байх үед хүчирхийлэл үйлдэж олон мянган гэм зэмгүй иргэдийг хороосон цэргийн албан хаагчдыг баривчлах шийдвэр гаргасан байна. Хүнийг эрхийг зөрчсөн, гэмт хэрэг хийсэн 98 хүнийг баривчлахыг цагдаагийн байгуулагад зөвшөөрчээ. Одоогоос 18 жилийн өмнө Агусто Пеночет төрийн эрх мэдлээсээ татгалзсан юм. Пиночетыг 1973 аас 1990 оны хооронд засгийн эрхийг барьж байх хооронд 3000 хүн ор сураггүй алга болсон юм. Эдгээр хүмүүсийг бүгдийг нь алагдсан гэж түүхчид үздэг.
Лид6. Даваа гаригт Сомали улсын эрэг хавиар зорчиж байсан “Амия скэн” усан онгоц барьцаалагдсан байна.
Энэ хөлөг онгоц Панамын төрийн далбааг ашиглан Румын улсын Констанца боомтоос хэд хоногийн өмнө хөдөлсөн юм байна. Барьцаалагдсан цсан онгоцны бүхээгт ОХУ ын 4, Филиппин улсын 5 иргэн байжээ. Румын улсын тээврийн яамны мэдээлснээр усан онгоц "Дач рейдер шиппинг" компанид харъяалагддаг байна. Барьцаалагдсан хүмүүсийн ар гэрийнхэнд болсон хэргийн талаар мэдээлсэн бөгөөд боломжтой бүх талын туслалцааг үзүүлж байгаа юм байна. Усан онгоц Кени улсын мэдлийн газрын тос олборлох компанид тоног төхөөрөмж хүргэх зорилготой байжээ. Сомали улсын эрэг хавийн ус сүүлимйн үед маш аюултай гэж тооцогдрж байна. 2008 он гарсанаас хойш 10 гаруй усан онгоц далайн дээрэмчдийн халдлагад өртжээ. Сомали улсын эрх баригчид эрэг орчмор явж байгаа усан онгоцны аюулгүй байдлыг хангаж чадахгүй гэдгээ мэдэгдээд байна. Сомали улсад 1991 оноос хойш олныг хамарсан эмх замбараагүй байдал өрнөж эхэлсэн юм.

Лид7. АНУ ын ерөнхийлөгч Жорж Буш 5 сарын 27 нд Бүгд Найрамдах намаас сонгуульд нэр дэвшиж байгаа Сенатын гишүүн Жон Маккейнд зориулан ханив цуглуулах ажилд оролцсон байна.
АНУын төрийн тэргүүн Жорж Буш Аризона мужийн Фенникс хотод Бүгд Найрамдах намын дэмжигчидтэй уулзсан байна. Лхагва гаригт Жон Маккейнд хандив цуглуулах ажил Солт Лейк, Парк Сити хотуудад болох юм. Гэвч Жон Маккейн зөвхөн Фенникс хотод болох үйл ажиллагаанд л биечлэн оролцох юм байна. Сүүлийн үед Жорж Бушын нэр хүнд буураад байгаа. Ийм болохоор Жон Маккейн Жорж Бушаас зайгаа барих хэрэгтэй гэж бүгд найрамдах намын зарим гишүүд үзэж байна. Хамгийн сүүлд явуулсан олон нийтийн судалгаагаар Жорж Бушыг америкийн иргэдийн 28 хувь л дэмжиж байгаа юм байна. Хамгийн сүүлд Жорж Буш, Жон Маккейн нар 3 сарын 5 нд Цагаан ордонд уулзсан юм.

Лид8. АНУ ын сансрын уудмыг шинжлэн судлах төвийн ангараг гариг руу илгээсэн Фенникс судалгааны төхөөрөмж эх дэлхий рүү анхны гэрэл зургийг илгээсэн байна.
Феникс судалгааны төхөөрөмж улаан нүдэн гаригийн хойд туйлын мөнхийн цэвдэгтэй газар буужээ. Ангараг гаригийн гадаргуу дээр ам жилтай газардсаныхаа дараа шинжилгээ судалгааны ажилдаа оржээ. Өнөөдөр эх дэлхий рүү Ангараг гаригийн хойд туйлын зургийг илгээсэн байна. Ангараг гаригаас илгээсэн гэрэл зургийг хүлээн авах нь эрдэмтэн бүрийн мөрөөдөл байсан гэж Аризоны их сургуулийн эрдэмтэн Питер Смит онцлон тэмдэглсэн байна. Гэрэл зурагт шинжилгээ хийсэн эрдэмтэд Ангараг гаригийн мөнх цэвдэгтэй хэсэг нь манай гаригийн газрын гадаргуутай маш төстэй байна гэж дүгнэсэн байна. Ангараг гаригийн хойд туйлын мөс нэг үе хайлж, дараа нь эргэж хөлдөж байсныг гэрчлэх геометрийн хэлбэр дүрс үүсгэсэн гадаргуу тод харагдаж байна. Феникс хөлөг бүтэн 9 сарын турш аялал хийсний үр дүнд Ангараг гаригт өнгөрсөн даваа гаригт хүрсэн юм. Эхний 7 хоногийн турш Фенникс төхөөрөмж орчиныхоо гэрэл зургийг авч, тоног төхөөрөмжийнхөө найдвартай ажиллагааг шалгана. Харин ирэх долоо хоногоос Ангараг гаригийн хойд туйлын мөнхийн цэвдэгтэй хөрсийг судлах ажилдаа орох юм байна. Ангараг гаригт ус байгаа эсэх, бичил биетэн амьдардаг эсэхийг Феникс төхөөрөмж олж тогтоох болно. Фенникс төхөөрөмжийг Ангараг гариг руу илгээхэд Америкийн сансрын уудмыг шинжлэн судлах төв 420 сая доллар зарцуулсан байна. Фенникс шинжилгээ судалгааны ажлаа 90 хоног хийнэ. 2,5 метр өндөр, 350 кг жинтэй энэ төхөөрөмж төлөвлөсөн хугацаанаасаа 1 сар илүү ажиллаж чадна гэж эрдэмтэд найдаж байна.

Лид9. Шри Ланка улсын нийслэл Коломбо хотод хот хоорондын чиглэлд явдаг гал тэрэгт дэлбэрэлт болсон байна.
Алан хядах ажиллагааны үеэр 7 хүн амь насаа алдаж 60 гаруй хүн хүнд шархаджээ. Амь үрэгдсэн хүмүүсийн дотор давхар биетэй бүсгүй байсан гэж орон нутгийн цагдаа нар мэдээлсэн байна. Галт тэргэнд дүүрэн хүнтэй ачаалал ихтэй байх үеэр дэлбэрэлт болжээ.Энэ алан хядах ажиллааг Тамилыг чөлөөлөх барс бүлэглийнхэн зохион байгуулсан гэж үзэж байна. Тамилыг чөлөөлөх хөдөлгөөн нь Шри Ланкын өмнөд хэсэг тусгаар улс байгуулахаар сүүлийн 25 жилийн турш тэмцэл хийж байгаа юм. Энэтхэг, АНУ ын засгийн газар энэ бүлэглийг алан хядах байгуулага гэж үздэг байна.

Лид10. АНУ ын баруунг болон төвийн нутгийн мужуудаар хүчтэй хар салхи болж өнгөрсөн байна. Зөвхөн Айова мужид л гэхэд хар шуурганы үеэр 6 хүн амь насаа алджээ. Харин Миннесота мужид нэг хүний амь үрэгдсэн байна.
АНУ ын үндэсний цаг уурын төвийн мэдээлнээр хүчтэй хар шуурга ням гаригт бүрэлдэж хамгийн эхэнд Нью Хартфорд хотыг дайран өнгөрсөн байна. Харин даваа гаригийн шөнө Айова мужийн нутагт иржээ. Айова мужийн амбан захирагч Чет Калвер мужийнхаа гурван тойрогийг гамшигийн бүс гэж зарласан байна. Түүнээс гадна АНУ ын хэд хэдэн мужид хар шуурга болжээ. Миссури, Оклахома, Жоржия мужуудад салхиний хурд ширүүсч байгалийн онц ноцтой үзэгдэл болж өнгөрсөн байна. Байгалийн гамшигийн үеэр нийтдээ 200 гаруй хүн хүн хөнгөн янз бүрийн түвшиний бэртэл гэмтэл авчээ. Хүчтэй хуй салхиний үеэр ургаа мод үндсээрээ булга үсэрч олон мянган байшин сууцны дээвэр нурсан байна. Одоо хар салхи КУба улсыг чиглэн явж байна. Байгалийн энэ үзэгдлээс өмнө Кубачууд орон гэртээ бэхлэлт хийж, иргэний хамгаалалтын сургуулилтийг хийж байна.

Лид11. Холливуудын найруулагч, продессер Сидни Поллак 73 насандаа хорт хавдар өвчний улмаас Лос Анжелос хот дахь гэртээ хорвоогийн мөнх бусыг үзүүлсэн байна.
Сидни Поллакийн бүтээлүүдээс хамгийн их алдар хүндийг авч ирсэн кино нь 1985 онд бүтээсэн “Африкаас ирсэн нь” гэдэг кино байсан юм. Гол дүрд нь Роберт Редфорд, Мэрил Стрип нарын тоглосон энэ кино шилдэг найруулагч, шилдэг кино, гээд оскарын 11 номинацид шагнал хүртсэн юм. Тутси, Хос зүрх, зэрэг кино нь ч үзэгчдийн сонирхолыг татаж, асар их орлого ашиг авч ирж байжээ. Тэр америкийн кино урлагийн салбарт найруулагч гэдэг нэрээ мөнхрөн үлдж байгаа ч өөрөө бас кинонд тоглож дүр бүтээсэн юм. Тэр хамгийн сүүлд 2007 онд Майкл Клейтон кинод тогложээ.
Сидни Поллаз 1934 оны 7 сарын 1 нд америкийн Индиана мужид төржээ. Хүүхэд байхаасаа л теартын урлагт татагдажээ. Ерөнхий боловсролын сургуулиа төгсөөд коллежид бус, харин Нью Йоркийн драмын урлагийн сургуульд элсэн орсон байна. Тэр хөдөлмөрийн гараагаа эхлэхдээ л Холливуудын томоохон студи, нэр хүндтэй одуудтай ажиллаж эхэлсэн байна. Хамгийн анхны киногоо Парамойнт пикчерстэй хамтарч 1965 онд дэлгэцээр гаргасан байна Хожим Берт Ланкастер, Джейн Фонда, Роберт Митчум, Аль Пачино, Том Круз, Харрисон Форд, Николь Кидман нартай хамтран ажилласан байна.

Лид12. БНХАУ- д Тайваны Гоминданы намын ерөнхий нарийн бичгийн дарга Чэнь Юнь Линь айлчлал хийж байна. Тэр өнөөдөр Хятадын Нанкин хотод хүрэлцэн ирсэн байна. Тэр Хятадын Гоминдан намын дарга Босюнтай уулзсан байна.
Тайваны Гоминданий намын дарга анх удаа эх газрын хятадад айлчлал хийж байгаа юм. Тэр Нанкин хотод ирсэн даруйдаа Сычуань мужид болсон газар хөдлөлтийн үеэр амь үрэгдсэн хүмүүсийн дурсгалыг хүндэтгэж эмгэнэл илэрхийлсэн байна. Хятадын Сычуань мужид газар хөдлөлт болсоны дараа Тайваны ард түмэн эд материалын болон сэтгэл санааны тусламж үзүүлсэн юм. Хятад Тайваны ах дүүгийн ийм найрсаг харилцаа нь хамтын ажиллагааны шинэ суурийг тавьж, Тайван Хятадын оршин суугчдыг ойртон нягтруулах бат бөх гүүр болж байна гэж Хятадын Гоминданы намын дарга хариу хэлсэн байна.

Лид13. Абхазын нутаг дэвсгэрт тагнуулын нислэг хийж байгаа нисэгчгүй онгоцыг ОХУ ын батлан хамгаалах яамныхан унагааж байгаа нь Гүжрийн агаарын хилийг зөрчсөн хэрэг гэж Гүржийн тал мэдэгдэж байгаа юм.
Харин ОХУ энэ мэдээллийг няцааж байсан юм. Маргаан даамжирж бүр НҮБ ын түвшинд хэлэлцсэн юм. НҮБ ын шинжээчид ОХУ Гүржийн тагнуулын онгоцыг пуужингаар сөнөөсөн гэдгийг нотолсон байна. Тэд өөрсдийн бэлтгэсэн илтгэлээ НҮБ ын гишүүн орнуудын төлөөлөгчдөд танилцуулжээ. Гүржийн цэргийн мэргэжилтнүүд тагнуулын онгоцоо хөөргөөд араас нь дүрс бичлэг хийж байжээ. 4 сарын 20 ний өдрийн дүрс бичлэгт МИГ 29, СУ 27 онгоц гүржийн тагнуулын онгоцыг пуужингаар харваж унагаад Краснодарийн зүг ни сэн оджээ. ОХУ ын батлан хамгаалах яамныхан НҮБ ын шинжээчдийн дүгнэлтийг няцаасан байна. Энэ хавраас хойш Абхазын тэнгэрт онгоц тагнуулын нислэг хийсэн Гүржийн 7 онгоц унасан юм.

Лид14. Ливаны парламент ням гаригийн хуралдаанаараа Мишель Сулейманыг төрийн тэргүүний албан тушаалд томилсон билээ. Ливаны шинээр сонгогдсон ерөнхийлөгч тангараг өргөж албан тушаалдаа оржээ.
Сүүлийн 6 сарын турш Ливан улс ерөнхийлөгчгүй байсан юм. Ливаны үндсэн хуулийн дагуу ерөнхийлөгчийг парламент нь томилдог. Парламентын танхимын эрх баригч нам, сөрөг хүчнийхэн тохиролцоонд хүрч чадаагүй тул ийнхүү төрийн тэргүүнгүй байсан юм. Ерөнхийлөгчийг томилохын тулд 19 удаа хуралдаж байсан. Харин 20 дахь оролдлого нь ийнхүү амжилттай болсон юм. Тэгвэл өнөөдөр Ливаны шинээр сонгогдсон ерөнхийлөгч тангараг өргөж албан тушаалдаа орлоо. Түүний тангараг өргөх ёслолд Европын холбооны аюулгүй байдал, гадаад бодлогийн асуудал эрхэлсэн дарга Хавьер Салона, Арабын орнуудын Лиг байгуулагын ерөнхий нарийн бичгийн дарга Амр Муса, Францын гадаад хэргийн сайд Бернар Кушнер, Ираны гадаад хэргийн сайд Манучехр Моттаки нар оролцсон байна. Үүний дараа Ливаны нийслэл Бейрут хотод олныг хамарсан нийтийн цэнгүүн болж ёслолын буудлага хийжээ.
Лид15. Жил бүр Их Британи Умард Ирландын Нэгдсэн Вант Улсад өндөр уулын орой дээрээс өнхөрч байгаа дугуй бяслагийг барьж авах уралдаан зохиогддог байна.
Энэ тэмцээнд ихэвчилэн насан хүрэгчид оролцдог байна. Өндөр уулын орой дээрээс өнхөрүүлсэн дугуй хэлбэртэй бяслагийг барьж авч чадсан хүн ялагч нь болдог. Бяслагний араас уулын уруу гүйх нь тийм ч хялбар биш. Учир нь тэмцээнийг явуулахдаа зориуд өндөр эгц уруу уулыг сонгодог байна. Тэмцээнд оролцогчид нь унаж хөл гараа шалбалах нь энхүүхэнд. Тэр ч бүү хэл хөл, гар, хүзүүгээ хугалж хүнд гэмтэл авсанаасаа болж амиа алдаж байсан тохиолдол ч өмнө нь гарч байжээ. Энэ тэмцээнийг орон нутгийн эрх баригчид хориглохыг оролдож байсан ч хэдийнээсээ уламжлал, заншилаа хадгалах дуртай англичууд эсэргүүцэж байжээ. Эцэст нь арга буюу эрх баригчид бяслаг барьж авах тэмцээнийг зохион байгуулахыг зөвшөөрчээ. Гэхдээ тэмцээнд оролцогчдын аюулгүй байдал, эрүүл мэндийг хамгаалах талаар арга хэмжээ авахыг сануулсан байна.
Энэ өдөр
1647 оны энэ өдөр АНУ ын Массачусетс мужид шулмасыг дарах хөдөлгөөн өрнөжээ. Энэ өдөр Ача Янг гэдэг бүсгүйг шулам гэж зарлаж дүүжилж хороосон байна.

1679 оны энэ өдөр Англи улсад хувь хүний эрхийг хамгаалах баримт бичиг гарч байжээ.

Тэгвэл одоогоос 125 жилийн өмнө Оросын хаан ширээнд 3 р АЛЕКСАНДР заларчээ.

1921 оны энэ өдөр Афганистан улс тусгаар тогтнолоо зарласан байна.

1937 оны энэ өдөр АНУ ын Сан-Франциско хотод Алтан хаалга нэртэй гүүрний нээлт болжээ. Энэ гүүр 1280 метрийн урт, 227 метрийн өндөр, хоёр урсгалтай, урсгал бүр нь 6 эгнээгээр машин явах боломжтой, хоёр талдаа явган хүний замтай.

2000 оны энэ өдөр ОХУ ын Нэгдсэн Орос нам байгуулагдсан байна.

Дэлхийн мэдээ 2008 05 25 Даваа гараг

ЛИД 1: Өнгөрсөн 7 хоногт оросын улс төрчид болон хууль сахиулах байгууллагын удирдагчид ерөнхийлөгчийнхөө танхимд зөвлөлдөж өнөөгийн бодит байдалд нэвт шингээд байгаа, хүн бүр мэддэг хирнээ дуугардаггүй асуудлын нэг болох авилгын тухай авч хэлэлцсэн байна.

ЛИД 2: Өчигдөр Хятадын Сычуань мужид дахин газар хөдөлж нэг хүн амь насаа алдсан тухай Ассошейтэд Пресс агентлаг мэдээлсэн байна. Үүний улмаас 7О мянган байшин
барилга нурж, эвдэрчээ.

ЛИД3: Феникс сансрын хиймэл дагуул Улаан нүдэн буюу Ангараг гариг дээр амжилттай газарджээ. Эх дэлхийгээс Ангараг гариг руу 11 удаа хиймэл дагуул илгээсэн боловч зөвхөн 5 нь л бууж чадсан юм байна.

ЛИД4: Генерал Мишель Сулейман Ливаны ерөнхийлөгчөөр сонгогджээ. Энэ сонгуулийг 2ОО гаруй зочид ажигласан байна.

ЛИД 5: Кабардино- Балкарийн ерөнхийлөгч Арсен Каноков Евровишн хөгжмийн наадамд түрүүлсний төлөө Дима Биланд ардын жүжигчин цол олгох санал орууллаа Гэж Интерфакс мэдээлсэн байна.

ЛИД6: Каннын 61-р кино наадмын Алтан мөчир шагналыг Лоран Кантегийн “Хананы дунд” кино хүртсэн тухай Эй Эф Пи агентлаг мэдээлсэн байна.

ЛИД7: Колумбийн хувьсгалт зэвсэгт хүч буюу ФАРК бүлэглэл удирдагч Мануэль Маруландаг нас нөгчсөн тухай нотолсон байна. Энэ хүн тус байгууллагыг 44 жил удирджээ.

ЛИД 8: Украйны нийслэл Киев хотын амбан захирагчийг сонгох ээлжит бус сонгуулиар Леонид Черновецкий дахин сонгогдлоо гэж сонгогчдын санал асуулгаар гарчээ. Тэрээр 32 –35 хувийн санал аваад байгаа юм.

ЛИД 9: Хагас жилийн дотор нефтийн үнэ нэг баррель нь 2ОО доллар хүртлээ өснө гэж шинжээчид таамаглаж байна. Нефть олборлолто нэмэгдүүлэхийг ОПЕК ийн гишүүн орнуудад АНУ уриалсан байна.

2008-05-24

Дэлхийн мэдээ 2008 05 24 Бямба гариг

Лид1 ОХУ ын ерөнхийлөгч Дмитрий Медведев БНХАУ д хийсэн 2 өдрийн айлчлалаа өндөрллөө. Оросын төрийн тэргүүний Хятад улсад хийсэн айлчлалын тухай мэдээг хүргэе.
Хятадын төр засгийн удирдлагууд Оросын ерөнхийлөгчийг Бээжин хотын Тяньаньминь тайлбайд угтан авсан байна. Үүний дараа Хятадын ерөнхийлөгч Ху Жин Тао Дмитрий Медведев нар уулзалт хийжээ. Уулзалт ярилцагын эхэнд Оросын ерөнхийлөгч Хятадын төр засаг, ард түмэнд хандан газар хөдлөлт болж олон хүний амь нас үрэгдсэн эмгэнэл илэрхийлсэн байна. хятадын Сычуань мужид 7,8 баллын хүчтэй газар хөдлөлт болсны дараа ОХУ хүмүүнлэгийн тусламж үзүүлсэнд чин сэтгэлээсээ талархаж байна гэж Хятадын ерөнхийлөгч Ху Жин Тао хэлээд хоёр орны харилцаа бүх талаар идэвхитэй хөгжиж байгаад сэтгэл хангалуун байгаагаа онцлон тэмдлэглэжээ. ОХУ, БНХАУ ын төр засгийн удирдагчид сүүлийн үед уулзалт хэлэлцээрийг тогтмолжуулж иржээ. 2007 онд л гэхэд Орос Хятадын хооронд төрийн өндөр дээд түвшинд 5 удаа уулзалт болжээ. Орос Хятадын хоорондын худалдааны бараа эргэлт бараг 60 тэрбум долларт хүрсэн байна. 2010 гэхэд энэ хэмжээг 80 тэрбум долларт хүргэх зорилт тавьжээ. Хятад улс Оросоос атомын эрчим, цэргийн зориулалттай техник хэрэглсэл, эмнэлэгийн багаж төхөөрөмж худалдан авч байна. харин Оросууд хятадын үйлдвэрлэгчдээс өргөн хэрэглээний барааг ихэвчилэн худалдан авдаг юм. Аялал жуулчлал, банк санхүүгийн салбарт хамтран ажиллах, атомын эрчим хүчний салбарт хамтын ажиллагаагаа өргөжүүлэх тохиролцоонд хүрч 7 гэрээг үзэглэсэн байна. ОХУ ын мэргжилтнүүд хятадын нутаг дэвсгэр дээр атомын түлш бэлтгэх үйлдвэр байгуулах болжээ. ОХУ хятад руу баяжуулсан уран нийлүүлэх юм байна. ОХУ ын ерөнхийлөгч Дмитрий Медведев, Хятадын төрийн тэргүүн Ху Жин Тао нар олон улсын харилцааны асуудлаар баримтлах байр сууриа нэгтгэж “Бээжингийн тунхаглал” баримт бичигт гарын үсэг зуржээ. Солонгосын хойг, Ирак, Америкийн нэгдсэн улсын пуужингийн довтолгооноос сэргийлэх төхөөрөмжийг зүүн европын Польш Чех улсад байрлуулах гэж байгаа төлөвлөгөөнд ямар хариулт өгөхийг Бээжингийн тунхаглал баримт бичигт тусгажээ. Оросын ерөнхийлөгч Хятадын ерөнхий сайд Вэнь Зя Баотой уулзахаар төлөвлөсөн байжээ. Гэвч Вэнь Зя Бао Сычуань мужид ажиллаж байгаа тул Дмитрий Медведевийн айлчлалын хөтөлбөрт өөрчлөлт оржээ. Үүний дараа Дмитрий Медведев Бээжингийн их сургуульд зочилж орос хэл сурч байгаа хятад оюутнуудтай уулзсан байна.

Лид2. НҮБ ын ерөнхий нарийн бичгийн дарга Бан Ги Мун Бирм улсын Эрх баригчидтай хэлэлцээр хийж амжилтанд хүрсэн байна.
Наргис хар салхинд хэлмэгдсэн бүс нутагт НҮБ ын хүмүүнлэгийн ажилтнуудыг нэвтрүүлэх болжээ. Үүнээс өмнө Бирмийн эрх баригчид хүмүүнлэгийн байгуулагынханыг гамшиг болсон бүс рүү нэвтрэх зөвшөөрөл өгөхгүй байсан юм. Бирмийн удирдагч генерал Тан Шве НҮБ ын ерөнхий нарийн бичгийн даргатай уулзахаас аль болох зайлсхийж байсан юм.
Гэсэн ч удаан хугацааны хэлэлцээрийн дараа Бан Ги Муныг хүлээн авах болжээ. Бирм улсад төрийн эргэлт гарч цэргүүд засгийн эрхийг авсанаас хойш НҮБ ын ерөнхий нарийн бичгийн дарга айлчлал хийж байсангүй. Бан Ги Мун Бирмийн удирдагчидтай уулзахдаа гамшигийн хохиролыг арилгах ажилд гадаадын орнуудын дэмжлэг туслалцааг авах шаарлагатайг ойлгуулж чаджээ. Наргис хар салхи 5 сарын 2 нд Бирм улсын өмнө зүгийн нутгийн дайран өнгөрсөн юм. Энэ үеэр 78 мянган хүн амт насаа алдаж 56 мянган хүн ор сураггүй алга болсонд тооцогдож байна. Бирм улсад үр дүнтэй айлчлал хийсэн Бан Ги Мун Хятадын Сычуань мужийг зорьжээ.

Лид3. ОХУ ын Ленинград мужийн цэргийн ангийн зэвсгийн агуулахад гар түймэр гарчээ. Зэвсгийн агуулахад их хэмжээний зэр зэвсэг, агаар агаар ангилалын байлдааны пуужин хадгалагдаж байсан юм байна.
Агуулахад байсан пуужингууд тэсэрч дэлбэрч байсан нь гал унтраах ажлыг хүндрүүлжээ. Цэргийн ангийн нийт бие бүрэлдэхүүний амь нас хохироогүй. Байлдааны СУ 27 онгоцнууд ч гал түймэрт өртөөгүй байна. Зэвсгийн агуулахад байсан агаар агаар ангилалын пуужингууд ойролцоох тосгон, тариан талбай дээр унажээ. Зэвсгийн агуулахад гал түймэр гарсан шалтгааныг тусгай хороо байгуулж тогтоох юм байна.

Лид4. Чили улсад хэдэн өдрийн турш үргэлжилэн орсон борооны улмаас үер усны гамшиг нүүрлэсэн байна.
Хүчтэй аадар бороонд 15 мянган хүний орон гэр байр сууц эвдэрч нурсан байна. Чили улсын өмнө болон төвийн бүсийн нутагт ерөнхий боловсролын сургуулийн хичээлийг цуцалжээ. Цахилгаан эрчим хүч, ундны усны түгээлт доголджээ. Үерийн усны хүчтэй урсгал замдаа тааралдсан бүхнийг сүйтгэж урган оджээ. Цаг уурын албаныханы мэдээлснээр хүчтэй аадар бороо дахин хэд хоног үргэлжилэн орох юм байна.

Лид5. АНУ ын ерөнхийлөгчийн сонгуульд Бүгд Найрамдах намаас нэр дэвшиж байгаа Жон Маккейн 2000 оноос хойшхи сүүлийн 8 жилийн эрүүл мэндийнхээ тухай мэдээллийг олон нийтэд тараасан байна.
Жон Маккейны эрүүл мэндийн дэвтэрт хамгийн сүүлд 2002 онд арьсний хавдартай гэж оношлогдсон байжээ. Гэвч өнөөг хүртэл түүнд энэ өвчний ямар нэгэн шинж тэмдэг илрээгүй байна. Түүний цусны даралт, нь хэвийн гэж эмч нар бичсэн байна. Жон Маккейн цусан дахь холестериний хэмжээг бууруулах эм хэрэглэдэг. Ирэх найман сард 72 нас хүрэх Аризон мужас гаралтай Жон Маккейн сонгуульд ялалт байгуулах юм бол хамгийн ахмад настай ерөнхийлөгч гэсэн тодотголтой америкийн түүхэнд бичигдэх үлдэх юм. Ерөнхийлөгчийн албан тушаалыг хашихад нас чухал ыиш гэдгийг нотлон харуулахын тулд Жон Маккейн эрүүл мэндийнхээ тухай дэлгэрэнгүй мэдээллийг олон нийтэд танилцуулж байгаа юм. Жон Маккейн эрүүл мэнд, бие бялдарын хувьд үе тэнгийнхэнээсээ хавьгүй илүү гэж хувийн эмч нь Би Би Си ийн сурвалжлагчид өгсөн ярилцлагадаа онцлон тэмдэглэжээ.

Лид6. Дэлхийн цаг уурын өөрчлөлтийг судлаж байгаа Канадын эрдэмтэд хойд туйлын мөсөнд томоохон хэмжээний цуурал гарсаныг тогтоосон байна.
Судалгааны багийнханы мэдээлж байгаагаар Уард Хант аралаас холгүй байгаа мөсөн бүрхэвч эрчимтэй хайлж байна. Энэ хэсгийн мөсөнд16 км үргэлжилсэн цууралт үүсжээ. Би ийм ноцтой зүйл болсон гэж огтхон ч төсөөлж байгаагүй. Мөсөнд цуурал гарсан нь удахгүй хайлж алга болно гэсэн үг. Хэдийд ч энэ мөс хэдэн хэсэг болж бутарч хайлж болно гэж Канадын Оттава хотын их сургуулийн эрдэмтэн Люк Копланд хэлж байна. Хойд туйлыэ мөс хэдэн хэснг болсон салж мөсөн уул болсноор далай тэнгист аялаж байгаа усан онгоцны хөдөлгөөнд аюул учруулж болзошгүй. Туйлын мөс хайлсанаар хүрээлэн байгаа орчинд томоохон хэмжээний хохирол гарахаас гадна хойд туйлын газар доорх байгалийн баялагийн төлөө тэмцэл олон улсын хооронд өрнөж болзошгүй юм.

Лид7. Атлантын далайн хоёр эрэг дээр амьдарч байгаа хүмүүс дурангийн тусламжтайгаар бие биенээ харж, харилцаж байна. Лондон Нью Йоркийн холбосон урт хонгилийг газар доогуур барьж олон мянган толь ашиглан дуран байрлуулжээ.
Тэртээ 19 р зуунд Английн зохион бүтээгч Алексадр Стенхоулу Сент Жорж дуран хийх аргийг бодож олж байсан юм. Харин өнөөдрийн энэ бүтээлийн эзэн түүний үр удам нь юм. Дурангийн нэг үзүүр нь Лондон хотын Темза голын эрэг дээр харин нөгөө үзүүр нь Нью Йорк хотын Бруклин гүүрний дэргэд байгаа юм. Дурангийн диамерт нь 20 метр. Энэ дуран руу харж Атлантийн далайн нөгөө эрэгт болж байгаа үйл явдлыг харж болох юм.
Нью Йорк, Лондон хоты иргэд энэ дурангаар харж, гараараа даллан мэндчилж, самбар дээр зурвас бичиж харилцаж байна. Техник технолог хөгжсөн энэ эрин үед ч хүмүүс харилцааны энгийн хэлбэрийг сонгож байна. Тун удахгүй Нью Йоркийн Бруклин гүүрний 125 жилийг ойг тэмдэглэх гэж байгаа юм. Энэ дурангаар Бруклин гүүрний ойг хэрхэн тэмдэглэж байгааг ажиглаж болох юм.

Лид8. Өнөөдөр орой Сербийн нйислэл Белград хотод европын хамгийн нэр хүндтэй Евровишин хөгжмийн наадам болох гэж байна. Өнгөрсөн пүрэв гаригт хагас сүүлчийн шатанд тунаж үлдэх дуучидыг тодруулсан юм. Харин одоо ялагчыг нь тодруулах гэж байна.
Энэ жил гол өрсөлдөөн Орос, Украин, Серб, Турк, Финлянд Шведийн дуучидын хооронд өрнөх болно гэж хөгжим судлаачид таамаглаж байна. Евровишин хөгжмийн наадамд оролцолгүй таван жил завсарласны дараа Португали улс оролцож байна. ОХУ аас энэ жил дуучин Дим Билан оролцож байна. Тэр 2006 онд энэ хөгжмийн наадамд оролцож 2 р байранд орж байсан юм. Хөгжмийн наадмыг тодруулахад телевиз үзэгчид гол үүрэг гүйцэтгэдэг юм. Тэд гар утсаараа санал өгдөг. Евровишин хөгжмийн наадмыг дэлхийн 43 орны телевиз шууд дамжуулан үзүүлнэ. Евровишин хөгжмийн наадам өнөө шөнө Улаанбаатарын цагаар 4 цагт эхэлнэ.

Лид9. Францын Сосиетэ Женерал банкны ажилтан Жероме Кервьеля залилан хийж өөрийн ажиллаж байсан банкинд томоохон хохирол учруулж байсан билээ. Банкны ажилтан ганцаараа луйвар хийсэн гэж цагдаа нар үзэж байсан юм. Харин одоо шинжээчид тэр залилан хийхдээ бусадтай хамтарсан гэж таамаглаж байна. Энэ тухай мэдээлэл Францын томоохон сонин хэвлэл дээр гарчээ.
Жероме Кервьеля Сосиетэ Женерал банкинд 4, тэрбум долларын хохирол учруулсан юм. Банкинд учруулсан хохиролын шалтгааны тогтоохоор бие биенээсээ хараат бус гурван хороо ажиллажээ. Тусгай хорооныхон ажлын тайлангаа тавьсан байна. Шинжээчидийн дүгнэлтээр Жореме зарим нэг арилжааг хийхийн тулд өөр хэн нэгэний туслалцааг авсан байж таарна гэж онцлон тэмдэглэжээ. Сосиетэ Женерал банкны өөр нэг ажилтан Жоремегийн хийж байгаа луйварыг мэдэж байсан нь гарцаагүй гэнэ. Банкны ажилтан луйвар хийж байхад анхаарал сэрэмжгүй байсан банкны удирдлагууд ч хариуцлага хүлээх ёстой гэж шинжээчид үзжээ. Жореме Кервьел одоо мөнгөн барьцаа төлж суллагдаад байгаа юм. Тэр хууль бус үйлдэл хийгээгүй гэж өөрийгөө цагаатгаж байна.

Лид10. Улаан нүдэн буюу ангараг гариг дээр судалгааны шинжилгээний Феникс аппарат газардах гэж байна. Феникс аппаратыг америк, европын холбооны орнуудын мэргэжилтнүүд хамтран зохион бүтээсэн юм.
Феникс аппарат улаан нүдэн гаригийн агаар мандалд цагт 20 мянган км ын хурдтайгаар орно. Ангараг гаригийн агаар мандалд орсонны дараа шүхэр дэлгэгдэж судалгааны аппаратыг газардуулах юм. Сансар судлаачид үүнээс өмнө судалгааны төхөөрөмжийг Ангараг гаригт хүргэх хэд хэдэн оролдлого хийж байсан юм. гэвч өмнөх оролдлогууд нь бүгд амжилтгүй болж байжээ. Феникс аппарат амжилттай газардаж чадах юм бол ангараг гаригийн хойд туйлд ажиллаж хөрс, газрын гадаргад шинжилгээ хийж мөс хайх юм.

Лид11. ОХУ ын Архангельск мужийн Плесецк сансрын нислэгийн буудлаас Рокот пуужин тээвэрлэгч амжилттай хөөрсөн байна. Интерфакс агентлагийн уламжилсанаар РОКОТ пуужин цэргийн болон судалгааны хэд хэдэн хиймэл дагуулыг дэлхийн тойрог замд оруулах юм.
Хамгийн сүүлд РОКОТ загварын пуужин 2006 оны 7 сарын 28 нд хөөрч байсан юм. 2000 онд РОКОТ пуужин зохион бүтээгдсэнээс хойш 9 удаа сансарт хөөрчээ. 2005 РОКОТ сансрын пуужин Европын сансрын агентлагийн хиймэл дагуулыг дэлхийн тойрог замд гаргаж чадаагүй юм. Үүний дараа оросын мэргэжилтнүүд осолын шалтгааныг тогтоохоор ажиллажээ. Одоо РОКОТ пуужинд гарсан техникийн алдааг бүрэн засварлаж дууссан байна.

2008-05-23

Дэлхийн мэдээ 2008 05 23 Баасан гараг

Лид1.ОХУ ын төрийн тэргүүн Дмитрий Медведев анхны гадаад айлчлалаа хийж байна. Дмитрий Медведевийн хамгийн анхны гадаад айлчлалаа Казакстан улсаас эхэллээ.
ОХУ нь энэ улстай хамгийн урт газраар хил залган оршдог явдал нь эдийн засгийн харилцаа болон өөр бусад олон салбарт хамтын ажиллагаагаа хөгжүүлэх сайхан боломж олгодог юм байна. Өчигдөр дээд хэмжээний гэрээ хэлэлцээр хийсэн анхны өдөр нь байсан бөгөөд хамтарсан олон бичиг баримтанд хоёр тал гарын үсэг зуржээ. Оросын тал Байконурын сансрын буудлыг 2О5О он хүртэл сунгаж түрээслэхээр болжээ .
Мөн ойрын үед Каспи орчмын хий дамжуулах хоолойг барьж байгуулах, “ Дундад Ази- Төв” нэртэй хоолойгоор нэвтрэн өнгөрөх чадварыг өргөжүүлэхээр төлөвлөжээ. Энэхүү айлчлалын үр дүнд үндэслэн хойшид харилцаагаа хөгжүүлэх тухай улс төрийн тунхаглал болохуйц хамтарсан мэдэгдэлд Орос Казакстаны төрийн тэргүүнүүд гарын үсэг зурсан байна. Үүнээс гадна нанотехнологийг хөгжүүлэх салбарт хоёр тал хамтран ажиллахаар болжээ. Сансрын уудмыг эзэмших хүрээнд болон байршлыг тогтоодог оросын асар том цах хүрээтэй ГЛОНАС тогтолцоог хамтран ашиглах гэрээнд гарын үсэг зуржээ. Байконурт “Ангара” шинэ пуужинг хөөргөх барианы талбар барихаар болжээ. Ойрын үед оросын тусламжтайгаар казакстан холбоо харилцааны шинэ хиймэл дагуулыг тойрог замд оруулах юм байна.
Мөн ойрын хэтийн төлөв болон арван жилээр урт хугацаагаар хамтран ажиллах төлөвлөгөө боловсруулсан тухайгаа хоёр ерөнхийлөгч цохон тэмдэглэжээ. Энэ хоёр ерөнхийлөгчийн дараагчийн уулзалт 7р сард болно. Учир нь Нурсултан Назарбаев казакстан улсын шинэ нийслэл болох Астана хотын 1О жилийн ойгоор Дмитрий Медведевийг урьсан бөгөөд оросын ерөнхийлөгч ирнэ гэдгээ амалжээ.
Лид2. Дмитрий Медевев Казахстанд хийсэн айлчлалаа амжилттай өндөрлөөл БНХАУ ын нийслэл Бээжин хотод хүрэлцэн ирсэн байна.
Оросын ерөнхийлөгч айлчлалынхаа хүрээнд БНХАУ ын ерөнхийлөгч ХУ Жин Таотой хэлэлцээр хийж, хятадын ерөнхий сайд Вэнь Зя Бао, Бзүх Хятадын ардын төлөөлөгчдийн их хурлын дарга нартай уулзах юм байна. Дараа нь Дмитрий Медведев Бээжингийн их сургуульд зочилж үг хэлнэ. Дмитрий Медведев нь Оросын соёлын жилийг хятадад зохион байгуулах хорооны даргаар ажиллаж хятадын төр засгийн удирдлагуудтай уулзаж байжээ. Иймээс хятадууд түүнийг сайн мэднэ гэж РИА НОВОСТ агентлаг уламжилж байна.

Лид3. НҮБ-ын ерөнхий нарийн бичгийн дарга Бан Ги Мун Бирм улсад ажиллаж байна. Тэрээр Наргис хар салхи дайран өнгөрсөн Иравади голын ай сав орчмын бүс нутгийн нөцөл байдалтай биечлэн танилцсан байна. 1964 оноос хойш анх НҮБ ын ерөнхий нарийн бичгийн дарга анх удаа Бирм улсад айлчилж байгаа нь энэ юм.

НҮБ-ын ерөнхий нарийн бичгийн дарга тусгай үүргийн нисдэг тэргээр гамшиг болсон газруудаар яьвж үзжээ. Дараа нь дүрвэгсэдийн түр хоргодох хуаранд газардсан байна. шинэ майханд маш цөөхөн хүн байжээ. Бирмийн эрх баригчид дүрвэгсэдийн хуаранг нүд хуурахын тулд байгуулсан байна гэж үзсэн байна. Ноён Бан Ги Мун айлчлалынхаа дараа Бирмийн эх баригчдад хандан гадаадын орнуулын санал болгож байгаа хүмүүнлэгийн тусламжаас татгалзахгүй байхыг хүссэн байна. Байгалийн гамшигийн учруулсан хохиролын хэмжээ, эвдрэл сүйрэл их байна. Бирмийн тал энэ гамшигийн хохиролыг бие даан арилгах чадваргүй байна гэж НҮБ ын ерөнхий нарийн бичгийн дарга үзэж байна. Өнөөдөр Бан Ги Мун Бирмийн удирдагч Тан Шветэй уулзаж яриа хэлэлцээр хийхээр төлөвлөөд байгаа юм.

Эр. Байгалийн гамшигийн дараах нөхцөл байдал энд хүнд байна. Гэвч Бирмийн ард түмэнд асуудалд хүлээцтэй хандаж байна. Би энд итгэл найдвар тээж ирлээ.

Гэж Бан Ги Мун Их Британий Би Би Си телевизэд өгсөн ярилцлагадаа хэлсэн байна.
Байгалийн гамшигийн үеэр Бирм улсад 78 мянган хүн амь үрэгдэж, 56 мянган хүн ор сураггүй алга болсонд тооцогдож байна. Байгалийн гамшигийн дараа Бримд халдварт өвчин дэлгэрчээ.

Лид4. Газрын тос олборлогч, нийлүүлэгч орнуудын байгуулага ОПЕК ийн тэргүүн газрын тосны үнийн асуудлаар байр сууриа илэрхийлсэн байна. Одоо газрын тосны салбарт ажиглагдаж байгаа үнийн хөөрөгдөл бол байж боломгүй зүйл гэж ноён Абдалла Сапем хэлжээ.
5 сарын 22 нд нэг баррель газрын тосны үнэ 135 долларт хүрч шинэ дээд амжилт тогтоосон юм. Гэвч түүхий эдийн бирж хаагдах үед үнэ ялимгүй буурсан юм. Газүрын тосны үнэ байнга нэмэгдэж байгаа нь АНУ ын эдийн засаг, долларын ханш унаж байгаатай шууд холбоотой гэж ОПЕК ийн тэргүүн БИ БИ СИ телевизийн сурвалжлагчид ярьжээ. АНУ ОПЕК ийн гишүүн орнуудад хандан олборлолтоо нэмэгдүүлэхийг уриалсан юм. ОПЕК-ийн тэргүүний мэдэгдэлийг АНУ ын уриалгад өгч байгаа нэг ёсны хариулт гэж хэлж болно. ОПЕК ийн гишүүн орнууд хангалттай хэмжээний газрын тос олборлож байгаа тул олборлолтоо нэмэгдүүлэх шаардлагагүй. Харин үнийн өсөлтийн шалтгааныг америкийн санхүү эдийн засгийн хямргалаас хайх хэрэгтэй гэж тайлбарлаж байна. ОПЕК ийн гишүүн орнуудад Их Британи Умард Ирландын Нэгдсэн Вант улсын ерөнхий сайд Гордон Браун мөн л олборлолтоо нэмэч гэсэн хүсэлтийг гаргаж магадгүй байна. Дэлхийн аж үйлдвэржсэн орны төрийн тэргүүн наоын уулзалтын үеэр Их Британи улса энэ саналаа албан ёсоор тавих гэнэ. Зарим эдийн засагчид ойрын 6 сарын хугацаанд нэг баррель газрын тос 200 доллар хүрнэ гэж таамаглал дэвшүүлжээ.

Лид5. Шведийн тусгай албаныхан атомын цахилгаан станцид өчигдөр болсон үйл явдлын мөрдөн шалгаж байна. Швед улсад атомын цахилгаан станцид алан хядах ажиллагаа гарах шахсан тухай мэдээлэл Европын Холбооны орнуудын анхаарлыг татсан юм.
Өчигдөр Шведийн Оскарсхамн хотын атомын цахилгаан станцийн нэгэн ажилтан тэсрэх бодис хадгалсан хуванцар савыг атомын цахилгаан станц руу авч орох гэж байжээ.Түүнийг хамгаалалтын албаныхан саатуулснаар эн бүх дуулиант хэрэг дэгдсэн юм. Үүний дараа атомын цахилгаан станцийн нэг реакторын үйл ажиллагааг зогсоожээ. Атомын цахилгаан станцид хяналт шалгалт үзлэг хийсэн албаны хүмүүс айж сандрах шалтгаан байхгүй гэж иргэдийг тайвшируулсан юм. Атомын цахилгаан станц ру дэлбэрэх, тэсрэх бодис авч орох гэсэн залууд өөр нэгхамсаатан байжээ. Цагдаа нар энЭ хэрэгт холбогдсон хоёр хүнээс байцаалт авсаны дараа сулласан байна.
Хүний нэр төрийн хамгаалах үүднээс тэдний талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл өгөхөс цагдаа нар татгалзсан байна. Харин тэдний нэг нь 1955 онд, нөгөө нь
1962 онд төрсөн хүмүүс гэдэг нь тодорхой болоод байгаа юм. 1955 онд төрсөн атомын цахилгаан станцийн ажилтан өмнө нь гэмт хэрэгт холбогдож байсныг цагдаагийнхан зарласан байна. Швед улсад хэзээ ч томоохон хэмжээийн аоан хядах ажиллагаа гарч байгаагүй. Иймээс атомын цахилгаан станцтай холбоотой дуулианнолны анхаарлыг өөрийн эрхгүй татаж байна.
Лид6. Их Британий Эксетер хотын худалдааны төвд дэлбэрэлт үйлдэхээр завдсан даруйдаа саатуулагдсан хүний тухай мэдээллийг Скотланд Ярдын цагдаагийн газрынхан өгсөн байна.
Өчигдөр орой Эксетер хотын худалдааны төвд дэлбэрэлт хийх гэж байсан залуу 22 настай, Ники Рейлли гэдэг нэртэй юм байна. Энэ залуу хэдхэн сарын өмнө лалын шашин шүтэх болжээ. Цагдаагийн газраас тараасан хэвлэлийн мэдээнд дурьдсанаар энэ залуу өмнө нь сэтгэл гутралд орж сэтгэл мэдрэлийн эмчид хандаж байжээ. Тэр дэлбэрэлт хийхээр тэсрэх төхөөрөмжө ажиллагаанд оруулахдаа өөрөө түлэгдсэн байна. Дэлбэрэлт хийх оролдлогын дараа худалдааны төвд байсан хүмүүсийг барилгаас яаралтай гаргасан байна.

Лид7. Өнгөрсөн 4 сард Техас мужийн Сан Антонио хотоос холгүй мормон шашинтуудын сүмд 400 гаруй хүүхэд эмэгтэйчүүд байгааг тогтоосон юм.
Эрх баригчид сүмд амьдарч байгаа хүүхдүүдийг эцэг эхийнх нь мэдэлд шилжүүлэх шийдвэр гаргасан юм. Гэвч АНУ ын Техас мужийн шүүх мормон шашинтнуудын сүмд хоригдож байсан бага насны хүүхэд, эмэгтэйчүүдийг өөр газар нүүлгэх үндэслэл эрх баригчдад байхгүй гэж үзжээ. Ингэснээр сүмд амьдарё байсан хүүхдүүд дахин эндээ эргэн ирэх боломжтой гэсэн үг юм. Сүмд байсан өсвөр насны охидыг мормон шашинтнууд албан хүчээр гэрлүүлж бэлгийн харьцаанд орохыг тулган шаарддаг байсан гэж мэдээлсэн юм. Техасын эрх баригчид сүмд байсан өсвөр насны хүүхдүүдийн амь нас эрүүл мэндэд аюул тулгарсан гэж нотлож чадаагүй байна. Сүмд амьдарч байгаа хүүхдүүдийн 168-ийнх нь ар гэрийхэнтэй холбоо тогтоож чадсан байна.
Лид8. 5р сарын 22 нд Колорадо болон Вайоминг мужуудад дэгдсэн хар шуурганы улмаас амь насаа алдсан тохиолдол гарсан тухай Эй Пи агентлаг мэдээлсэн байна.
Хар шуурганд Виндзор суурин хамгийн их нэрвэгэджээ. Мөн Грилийн дүүргүүд ч нилээд өртжээ. Грилээс хогүй орших нэгэн жуулны баазад нэг хүн эрсэдсэн тухай Колорадогийн цагдаагийн газарт мэдээлсэн байна. Янз бүрийн бэртэл гэмтэл авсан 7 хүн эмнэлэгт хүргэгдэн иржээ. “ Хар шуурганд ү унасан модонд дарагдсан б хагарсан шилэнд өртсөн гээд янз бүрийн шалтгаанаас үүссэн бэртэл гэмтэлтэй хүмүүс олон байна. Хохирсон хүмүүсийн яс тоог тогтоох ажил хийгдэж байна . Энэ хар шуурганаас болж 6О мянган хүн нилээд хэдэн цаг цахилгаан эрчим хүчгүй байлаа гэж Виндзорын галын албанд мэдээлсэн байна. Мөн хүчээр арай сул хоёр хар шуурга болсон тухай агентлагаас мэдээлжээ. Нэг нь Денверээс 8О км ийн зайтай оршдог Платвиль хотын орчимд эхлээд хойд зүг рүү эргэсэн гэнэ . Нөгөө хар шуурга нь Платвиль хотоос баруун хойшоо 15 км ийн зайтай Жонстаун хотын орчимд дэгджээ. Амь нас эрсэгдсэн тухай мэдээлэл одоогоор алга байгаа юм байна. .

Лид9. Францын Каннад болж байгаа кино наадам олон сонин содон үйл явдлаар дүүрэн байна.
Канны кино наадамд дуучин Мадонна өөрийн бүтээсэн шинэ баримтат кинонгы нээлтээ хийсэн байна. Энэ кинонд Африкийн орнуудын өмнө тулгаараад байгаа хүндррэлтэй асуудлын талаар өгүүлжээ. Бид байгаа учраас би байгаа гэдэгэ өвөрмөц нэртэй энэ баримтат киноны ихэнхи хэсэгт Африкт ДОХ ын халдвар өндөр байгааг өгүүлжээ. Түүнэс гадна Каннд болсон өөр нэг чухал үйл явдал нь найруулагч Стивен Спилбергийн бүтээл Кубын хувьсгалч Че Гаварын тухай киноний нээлт байна. Че гэдэг нэртэй энэ кино “Аргентин залуу”, “Партизан” гэсэн хоёр хэсгээс бүрддэг, нийт 4 цаг 28 минут үргэлжилдэг байна. Энэ бүтээл Канны кино наадмын хүрээнд нээлтээ хийж байгаа ч дэлхийн кино театруудаар 10 сараас гарч эхлэх юм.

Лид10.АНУ ын сансар судлаачид улаан нүдэн гариг дээр судалгаа шинжилгээний ажли хийж байгаа өөрөө явагч төхөөрөмжийн илгээсэн гэрл зургийг олон нийтэд үзүүлж дуулиантай мэдэгдэл хийсэн байна.
Улаан нүдэн гариг дээр Ангараг гариг дээр АНУ ын сансрын уудыг шинжлэн судлах хүрээлэнгийн илгээсэн Спирит аппарат эх дэлхий рүү сонирхол татсан гэрэл зураг илгээсэнс байна. Уг гэрэол зурагт ангараг дээр амьдрал байж болохыг нотолсон баримт олджээ. Ангараг гараг дээр хэзээ нэгэн цагт халуун ус байсан гэж америкийн сансар судлаачид дүгнэлт хийжээ. Үүний зэрэгцээ америкийн сансар судлалын хүрээлэнгийн илгээсэн Феникс гэдэг өөр нэг аппарат ангараг гаригийн агаар мандалд ойртож байгаа юм байна. Феникс одоогоос 9 сарын өмнө эх дэлхийгээс хөөрсөн юм.

Лид11. Европын орнуудын хамгийн нэр хүндтэй Евровишин 2008 хөгжмийн наадам энэ амралтын өдрүүдэд Белград хотод болно. Өнгөрсөн шөнө хөгжмийн наадмын сүүлчийн шатанд тунаж үлдэх дуучидыг шалгаруулсан байна.
Украин, Албани, Исланд, Гүрж, Дани, Швед, Латви, Турк, Портулгал, Орос, Грек, Босни Герцовиген, Финлянд, Израиль, Азарбайжан, Польш, Норвегийн дуучид сүүлчийн шатны шалгаруулалтад тунаж үлджээ. Ийнхүү сүүлчийн шатанд Европ, Ойрхи Дорнодын 25 орны дуучин үлдэж өрсөлдөх болжээ. Мөн Испани, Герман, Франц, Их Британи, Серб зэрэг орнууд мэргэжлийн сонголтгүйгээр тус наадмын сүүлчийн шатанд оролцох эрх авчээ. Оросын дуучин Дима Билан “Белийв Ми” дуугаа энэ наадамд дуулах юм байна.
Лид12. БНХАУ ын Сычуань мужид болсон газар хөдлөлтийн улмаас амь насаа алдсан хүний тоо 55 мянга 239 хүрээд байна гэж Ройтор агентлаг мэдээлсэн байна. Үүнээс өмнө 29 мянган хүн ор сураггүйадлга болсон гэж БНХАУ ын эрх баригчид мэдээлж байсан юм.
Рихтерийн шаталбараар 7,8 баллын хүчтэй газар хөдлөлт хятадын өмнө зүгийн Сычуань мужид 5 сарын 12-нд болсон билээ. Байгалийн энэ үзэгдэл хятадын Ганьсу, Шэньси,Чунцин, Хэнань, Юньнань, Хубэй зэрэг мужид ч мэдрэгдсэн юм. Албаны хүмүүсийн тараасан мэдээгээр Сычуань мужид
2,9 сая орон сууцны барилга, 14 сая барилга байшинд эвдрэл сүйрэл гарсан байна. Байгалийн гамшигт нэрвэгдэж толгой хоргодох орон гэргүй болсон хүмүүсийг тур байрлуулах зорилгоор БНХАУ-ын засгийн газар нэг өрхөд 20 метр квадрат хэмжээтэй сууцийг нимгэн банз, хөнгөн ган хайлш ашиглан барих төлөвлөлөгөө гаргасан байна. Орон нутгийн эрх баригчид богино хугацаанд хот суурин газрын хэвийн амьдралын хэмнэлийг сэргээн босгох үүрэг даалгавар авсан байна. Сычуань мужид сургууль цэцэрлэг, эмнэлэг, дэлгүүр гээд олон арван барилга байгууламжийг шинээр барих шаардалагатай болсон байна.

Лид13. Кубын хувьсгалийн удирлагч Фидель Кастро пүрэв гаригт Боливийн төрийн тэргүүн Эво Моралесийг хүлээн авч уулзсан байна.
Кубын мэдээллийн Пренса Латина агентлагийн уламжилсанаар тэдний уулзалт 2 цаг үргэлжилжээ. Ийнхүү сүүлийн 4 сард анх удаа Фидель Кастро уулзалт ярилцлага хийсэн байна. Кубын төв телевиз энэ уулзалтын бичлэгийг үзүүлээгүй байна. Фидель хамгийн сүүлд 2008 оны 1 сарын 16-нд телевизийн дэлгэцээр гарсан юм. Фидель Кастро Боливийн ерөнхийлөгчтэй хоёср орны найрамдал, нөхөрсөг харилцааны талаар ярицлсан гэж мэдээллийн агентлаг уламжилсан байна. Эво Моралес Кубын эмч нар Боливийн ард түмэнд туслаж байсанд гүн талархал илэрхийлсэн байна. Фидель Кастро 2006 оны 7 сард ходоодны хагалгаанд орсонооёс хойш ийнхүү 4 дэхь удаагаа Боливийн ерөнхийлөгчтэй уулзаж байна. Фидель Кастротой уулзахаасаа өмнө Эва Моралес Кубын төрийн зөвлөлийн дарга Рауль Кастгротой уулзжээ.

Лид14. Түвдийн талаар баримталж байгаа хятадын бодлого өөрчлөгдөж байгаа гэж Далай лам үзэж байна. Цаашид Түвдийн асуудлаар хятадууд илүү нээлттэй байх болно гэж Буддын шашны тэргүүн дээрхийн гэгээн 14-р далай лам найдаж байна.

Энэ мэдэгдэлийг Далай лам Лондон хотод хийжээ. Сычуань мужид болсон хүчтэй газар хөдлөлтийн дараа Бээжингийн Түвдийн талаарх бодлого өөрчлөгдөж байна. Түвдүүд БНХАУ-ын бүрэлдэхүүнээс гарч бүрэн тусгаар тогтнолтой болохыг хүсэж байгаа бол харин далай лам харилцан буулт хийж Түвдийг хятадын бүрэлдэхүүнд өөртөө засах эрхтэй байхыг хүсэж байгаа юм. Далай лам Түвдийн ирээдүйг өөдрөгөөр харж байна. Түвдийн соёл, ёс заншил БНХАУ ын соёлын өвийг баяжуулж хөгжүүлэх нь гарцаагүй гэж Далай лам онцлон тэмдэглэж байгаа юм. Лхас хотод 3 сарын 10 нд эхэлсэн Хятадын эсрэг эсэргүүцлийн жагсаалыг Далай лам зохион байгуулж иргэдийг турхирсан гэж Бээжин үзэж байгаа.
Харин Далай лам энэ бүхэнд няцаалт өгч, хятадын төр засгийн удирдлагуудын энэ зэмлэлийг хүлээн авахгүй байна.

Лид15. Иракийн эрх чөлөө ажиллагаанд оролцож байгаа цэргийн албан хаагчид ойрын үед эх орондоо эргэж ирэхгүй нь бололтой. Америкийн ардёилсан намынханы Сенатын танхимд оруулсан Иракаас цэргүүдээ эргүүлэн татах тухай хуулийн төсөл гишүүдийн дэмжлэгийг хүлээж чадаагүй байна.
Хэрвээ энэ хууль батлагдах юм бол ерөнхийлөгч хориг тавьна гэж Цагаан ордоны хэвлэлийн төлөөлөгч мэдэгдэж байсан юм. Хэрвээ Иракаас америкийн цэргүүд гарах юм бол энэ бүс нутаг алан хядагчдын үүр уурхай болж хувирна гэж Жорж Бушын засаг захиргаа тайлбарлаж байна. Энэ тайлбарыг сонссон Сенатын гишүүд хуулийн төслийг батлахаас татгалзжээ. Харин Ойрхи Дорнодын бүс нутагт хийж байгаа цэргийн ажиллагааны санхүүжилтийг нэмэгдүүлэх тухай хуулийг баталсан байна. Ойрхи Дорнодод цэргийн ажиллагаа хийхэд зориулж 165 тэрбум доллар төсөвөөс зарцуулах болжээ.
Лид16. Германы Магдебург хотын циркт ер бусын нэгэн хос амьдарч байна.
Цагаан барын бамбар долматин үүлдэрийнэ нохойн гөлөгтэй үй зайгүй андууд болжээ. 6 сартай Бомбей, 4 настай Жек нар анх учирсан цагаасаа хойш хаа ч хамт байж, үргэлж хамтдаа тоглож наадах болжээ. Эхдээ гологдсон барын бамбарыг долматин өөрийн халамжиндаа авсан юм байна. Тэдний нөхөрсөг найрсаг байдал нь амьтан сургагчын ч гайхашралыг төрүүлдэг байна. Тун удахгүй тэд циркийн тайзнаа хамтдаа гарч үзүүлбэр хийж үзэгчдийг баясгах гэж байна.

Энэ өдөр
1848 оны энэ өдөр агаарын нисэх хүчний үндэс суурийг тавигчдйин нэг германы инженер Отто Лилиенталь мэндэлсэн байна.
1908 оны энэ өдөр америкийн физикч хүлээн авагч анх зохион бүтээсэн
Жон Бардин мэндэлжээ.