Дэлхийн мэдээ 2008 01 30 Лхагва гараг

Лид.1 АНУ ын ерөнхийлөгчийн сонгуулийн ээлжит сунгаа Флорида мужид болж өнгөрсөн байна.
Бүгд найрамдах намынханаас Жон Маккейн ялалт байгуулсан болжээ. Жон Маккейн ойролцоогоор 36, Ромни 31, Рудольф Жулиани 15, харин Майк Хакаби 14 хувийн саналыг тус тус авчээ. АНУ ын Флорида муж нь хүн амын нягтрал ихтэй муж юм. Флорида мужид ялалт байгуулсан хүн 2 сарын 5 нд нэгэн зэрэг 22 мужид явагдах сунгаанд ялалт байгуулах магадлал өндөр байдаг. 2 сарын 5 нд бүгд найрамдах намаас хэн 11 сард болох сонгуульд албан ёсоор нэр дэвших нв тодорхой болно. Харин Ардчилсан намынханаас Флирида мужид Хилари Клинтон ялалт байгуулж чаджээ. Флорида мужын иргэдийн сэтгэлийн зовож байгаа тужлгамдсан асуудал нь эдийн засгийн хямрал юм байна. Иймээс сонгуулийн сунгааны үеэр нэр дэвшигчид бүгд энэ асуудлыг шийдэх болно гэж амлаж байжээ.

Лид2. Их Британий ерөнхий сайд Гордон Браун францын ерөнхийлөгч Николя Саркози, Германы канцлер Ангела Меркель, Италийн ерөнхий сайдын үүрэг гүйцэтгэгч Романи Проди нарыг хүлээн авч уулзсан байна.
Тэдний уулзалтыйн гол сэдэв нь дэлхийн хөрөнгийн бирж дээр тулгараад байгаа асуудал байжээ. Европын орнуудын ерөнхий сайд нарыг уулзалтад Евро комиссийн Жозе Мануэль Баррозу байлцсан юм. Хөрөнгийн биржид эрсдэл учирч магадгүй тухай анхааруулага, сэрэмжлүүлэгийг цаг алдахгүй мэдээлж, мониторинг хийх аргийг боловсронгуй болгохыг тэд Олон улсых валвтыйн санд хандан уриалсан байна.

Лид3 Эдийн засгийн уналтын үеэр ард иргэдийг санхүүгийн эрсдэлд оруулахаас сэргийлэхэд нь зориулж багц арга хэмжээ авах хэрэгтэй гэсэн АНУ ын ерөнхийлөгч Жорж Бушын саналыг АНУ ын Конгрессийн гишүүд дэмсэн байна.
Эдийн засгийн хямралаас сэргийлэхийнэ тулд америкийн засгийн газар146 сая доллар доллар зарцуулах болжээ. Жилд 75 мянгаас доош долларын орлоготой иргэд, жилд 150 мянгаас доош долларын орлоготой гэр хосуудад жилд 600, 1200 долларын хүүтэй зээл олгож байх болжээ. Харин жилд 75 мянган доллараас дээш орлоготой америкийн иргэнд ч бас хөнгөлөлтэй зээл авч болох гэнэ. Мөн хувиараа бизнес эрхлэгчдэд зориудлан татварын хөнгөлт гаргасан байна. Энэ шийдвэрийг батлах эсэх асуудлаар санал асуулга явуулахад Конгрессийн 385 гишүүн дэмжиж, 35 нь татгалзсан байна.

ТОВЧ
Өнөөдөр оросын нэрт кино найруулагч Леонид Гайда мэндэлсний 85 жилийн ой болж байна. Тэр 1942 онд дайны жилүүдэд цэрэгт татгадаж Монголд алба хааж байжээ. Дараа нь 1947 онд Иркутск мужын драмын театрын дэргэдэх студийн сургалтад хамрагдаж төгжээ. Тэр үзэгч та бидний сайн мэдэх “Ы ажиллагаа”, “Шурикт тохиолдсон явдал”, “Эрдэнэ нуусан гар”, “12 сандал”, “Иван Васильевич мэргэжилээ сольсон нь” зэрэг инээдмийн киног найруулсан юм. Түүний бүтээсэн киног 600 сая хүн үзсэн гэсэн статистик гарчээ.

Алс Дорнодыг боомтоос 1 сарын эхээр замд гарч Хонкогт хүрэх ёстой байсан “Ахмад Усаков” усан онгоц ор сураггүй алга болоод байгаа билээ. ОХУ, Хятад, Япон, Өмнөд Солонгос, Тайваны аврах албаныхан хамтран усан онгоцыг хайсан ч олж чадаагүй юм. Иймээс ОХУ ын Алс Дорнодын тээврийн прокурорын газар хавтаст хэрэг үүсгэсэн байна.

Краснодарийн хязгаарт ууланд осолдсон 9 жуулчидыг аврах албаныхан хайж байна. Ууланд явж байгаад осолдсон жуулчид өөрсдөө аврах албаныханд утсаар хэл дуулгажээ.

Лид.4 Францын ерөнхий сайд Франсуа Фийон санхүүгийн хүндхэн байдалд ороод байгаа Сисети Женерал банкыг бусад өрсөлдөгчдөөс нь хамгаална гэж мэдэгдсэн байна.
Сесите Женерал банк өөрийн албан хаагчаасаа болж 5 тэрбум еврогийн алдагдал хүлээсэн байна. Сесите Женералын хувьцааны үнэ бирж дээр 9 хувиар буураад байгаа юм. Энэ оны эхээр банкны ажилтан Жероме Керьель өөртөө илүү их нэмэлт цалин авахын тулд хууль бус аргаар гүйлгээ хийсэн нь эцэстээ банкыг хямралд оруулахад хүргэсэн юм. Харин Жерома Керьелийн өмгөөлөгч түүнийг хууль бус үлйдэл хийгээгүй гэж үзэж байна. Өнгөрсөн даваа гарагт Жеромед албан ёсоор ял тулгасан юм.
Лид5. Их Британи Умард Ирландын Нэгдсэн Вант улсын тэтгэвэрийн хөгшин гэнэт их баялагийг эзэн болжээ.
Эр нөхрөө хорвоогийн мөнх бусыг үзүүлсний дараа Жанна Престон хуучнй уран зургуудыг олсон байна. Мэргэжилтнүүд, шинжээчид энэ урлагийг бүтээлүүд 2 сая 200 мянган фунтын үнэ цэнэтэй гэж үнэлжээ. Жанна Престоны гал тогоо, зочны өрөөнд 19 р зууны үеийн зураачдын бүтээл, харин өлгүүрт нь английн яруу найрагч Жефрри Чосерын ном олджээ. Тэтгэврийн хөгшин гэрт нь ийм үнэ цэнэтэй урлагийн бүтээлүүд байгааг огть мэдээгүй байна. Жанна Престон гэртээ хадгалагдаж байсан хоёр зугийг дуудлага худалдаагаар зарж нэлээн хэдэн сая фунт стерлингтэй болжээ. Харин үлдсэн зургуудыг Оксфорд хотыйн музейд бэлэглэсэн байна.
Лид6. Итали улсад “агаар агаар“ ангилалын пуужинг жимс ачсан машинаар зөөж яваад баригдсан байна.
Италийн өмнөд хэсгийн Бари хотоос холгүй хүнсний ногоо жимс ачсан машин дотороос хоср ширхэг агаар агаар ангилалын пуужин нуусан байжээ.
Гэхдээ пуужингийн хошууг нь цэнэглээгүй байсан юм байна. Грек улсас ирсэн энэ ачааны машины жолоочыг одоо цагдаа нар байцааж байна. Жолооч Италийн газар нутгаар замжин Герман руу явж байжээ. Германы жолоочын бичиг баримт зэвсэг тээвэрлэж байгаа гэж бичсэн байсан ч өөр тусгай зөвшөөрөлгүй байжээ.

Лид7 Өнөөдөр ОХУ ын Мурманск хотын дээр байгалийн нэгэн ховор үзэгдэл тохиожээ.
Солонгын долоон өнгөтэй үүл гарсаныг хүмүүс ажигласан байна. Цаг агаар хүйтэн байсан ч хүмүүс гудамжинд зогсож байгалийн энэ сонин ховор үзэгдлийн зургийг гар утас гэрэл зургийн аппаратаас авч, тани хүмүүстээ энэ тухай утасдаж дуулгаж байжээ. ИЙм үүл газрын гадаргаас 30 метрийн өндөрт бий болдог гэж цаг уурын албаныхан тайлбарласан байна.

Лид8.Францын экс ерөнхийлөгч Франсуа Миттераны амьд сэрүүн үедээ эдлэж хэрэглэж байсан эд зүйлс, хувцасыг дуудлага худалдаагаар зарж байна. Энэ дуудлага худалдаа олон хүний анхаарлыг татаж чаджээ.
Энд бүрх малгай, хүрэм, гутал,и шаазаан эдлэлүүд ч тавигдсан байна.
Францын экс ерөнхийлөгчийн бэлбэсэн гэргий Даниэль Миттеран нөхөрийнхөө эд зүйлсийг нэг бус удаа дуудлага худалдаагаар зарж байсан юм. Үүнээс өмнө мебель тавилага, дарсны цуглуулгийг борлуулж байжээ. Францын экс ерөнхийлөгч нийтдээ 60 ширхэг хүрэм, мөн тооны зангиа, 18 хайрцаг хос гуталтай байжээ. Дуудлага худалдааны хамгийн үнэд хүрч байгаа зүйлс нь Фидель Кастрогийн түүнд бэлэглэж байсан матрын арьсан цүнх юм байна. Бас Ленинградын үйлдвэрийн өвлийн малгай ч энд байна.
Тухайн үедээ 92 рублээр зарагдаж байсан малнай өдгөө 90 мянган еврогийн үнэ хүрч байна. Дуудлага худалдаанаас олсон орлогийн мөнгийн буяны үйлст хандилах юм байна.

Лид9. Венесуэлийн Гуарико мужын банк дээрэмдэж 30 хүнийг барьцаалах гэж оролдсон 4 хүнийг цагдаа нар баривчилсан байна.
Гэмт хэрэгтэн банк дээрэмдэж бүтэн нэг өдрийн ьтурш 30 хүнийг барьцаалжээ. Дараа нь барьцааны хүмүүсээс хүүхэд эмэгтэйчүүдйг авч авч хэргийн газраас зугатаах гэж оролджээ. Цагдаа нар түүнийг нисдэг тэрэгээр агаараас хянаж, мөрджээ. Гэмт хэрэгтнэнүүд маш харгис хэрцгий аашилж мансууруулах бодис хэрэглэж байсан талаар барьцаанд байсан хүмүүс цагдаа нарт ярьсан байна. Гэмт хэрэгтнүүдийг баривчлах үед хүний амь эрсдэж, ямар нэгэн хохирол учраагүй гэж Би Би Си ийн Венесуэл дэхь сэтгүүлч уламжилжээ.

Лид10. Бразилийн нийслэл Рио де Жанейро хотод жил бүрийн уламжлалт самба бүжгийн наадам эхлэж байна.
Рио Де Жанейро хотын алмбан захирагч Сезар Майя уламжлал ёсоор самба бүжгийн наадамыг удирдан явуулах хүнд бэлгэдэлийнн түлхүүрийгн гардуулан өгсөн байна. Карнавал албан ёсоор 2 сарын 2 нд эхлэх юм. Түлхүүр гардуулах ёслол болсон өдөр цаг агаар сэрүүн, хүйтэн бороо асгарч байсан ч олон хүн талбайд цугларчээ. Рио де Жанейро хотод 19 р зуунаас эхлэн самба бүжгийн багт наадам хийдэг болсон юм. Багт наадам Бразилийн хамгийн томоохон баярт тооцогддог бөгөөд гадаадын жуулчид энэ баярыг үзэх гэж олноороо ирдэг байна. Уламжлалт бүжгийн багт наадам эхлэж байгаатай холбогдуулан Бразилийн эрх баригчид жуулчидын аюулгүй байдлыг хангахын тулд цагдаагийнханыг өндөржүүлсэн бэлэн байдал зархлах үүрэг өгсөн байна. Энэ жилийн багт наадамыг үзэхээр хилийн чанадаас 700 мянган жуулчин ирэх юм байна. Тэдний аюулгүй байдлыг хангахын тулд 9000 цагдаагийн албан хаагчид ажиллана.

Лид11.НҮБ ын байгуулагийн ерөнхий нарийн бичгийн даргаар ажиллаж байсан Кофци Аннан Кени улсын нийслэл Найроби хотод мягмар гаригт хүрлэцэн ирж тус улсын ерөнхийлөгч Мвьай Кибаки сөрөг хүчний тэргүүн Райлой Одингой нарын хооронд энхийн гэрээ байгуулах хэлэлцээрийг эхлүүсэн байна.
Кени улсад ерөнхийлөгчийн сонгууль болсны дараа эмх замбараагүй байдал газар авч, угсаатан хоорондын мөргөлдөөн гарсан билээ. Одоо ч Кени улсынэ зарим бүс нутагт мөргөлдөөн гарсаар байгаа юм. Даваа гаригаа мягмарт шилжих шөнө Кенийн сөрөг хүчний намын нөлөө бзүхий улс төрч, парламентын гишүүн алагджээ. Үүний дараа Кени улсад лахин бослого мөргөлдөөн газар авсан байна.

Энэ өдөр

1882 оны энэ өдөр АНУ ын 32 дахь ерөнхийлөгч Франклин Делано РУЗВЕЛЬТ мэндэлж байжээ.

1933 оны энэ өдөр Адольф Гитлер Германы канцлер болжээ.

Өнөөдөр энэтхэгийн тусгаар тогтнолын төлөө тэмцэгчдийн дурсгалыг хүндэтгэх өдөр. Одоогоос 60 жилийн өмнө буюу 1848 оны энэ өдөр Энэтхэгийн ул төрч, үндэсний чөлөөлөх хөдөлгөөний тэргүүн Махатма Ганди бусдын гарт амиа алдсан юм.