Дэлхийн мэдээ 2007 12 15 Бямба гараг

Лид1. Умард Атлантын цэргийн эвслийн гишүүн орнуудын төлөөлөгчид Афганистан улсын аюулгүй байдлын асуудлыг хэлэлцэж байна.
Шотландын Эдихбург хотод АНУ ын батлан хамгаалахын сайд Роберт Гейтс, Умард Атлантын цэргийн эвслийн гишүүн орнуудын төлөөлөгчидын улзал эхэлсэн байна. Энэ удаагийн уулзалтын гол сэдэв нь Афганистан улсы аюулгүй байдал юм. АНУ ын батлан хамгаалахын сайд энэ долоо хоногт Афганистанд айлчлал хийэн юм. Умард Атлантын цэргийн эвслийн зарим орнууд Афганистанаас цэргээ эргүүлэн татах гэж байгааг АНУ ын батлан хамгаалахын сайд Роберт Гейтс шүүмжилсэн байна. Шотландын Эдибург хотод болж байгаа энэ удаагийн уулзалтаар Умарт Атлантын цэргийн эвслийнхэн цашид АФганистанд ажиллах стратегийг боловсруулах юм.

Лид2. АНУ ын ерөнхийлөгч Жорж Буш хойд Солонгосын удирдагч Ким Чен И рт хандан захиа илгээсэн тухай мэдээлж байсан билээ. Америкийн ерөнхийлөгчид хойд солонгосын тал хариу захиа илгээсэн байна.
БНАСАУ ын тал цөмийн хөтөлбөрийнхөө тухай дэлгэрэнгүй мэдээлэл өгөхөд бэлэн гэж захиандаа бичсэн байна гэж Цагаан ордоны албан хаагч мэдээлжээ. БНАСАУ ын тал захианы хариуг Нью Йорк дахь хойд солонгосын төлөөлөгчөөр дамжуулан Цагаан Ордон руу илгээсэн байна. Өнгөрсөн хоср сард болсон зургаан талт хэлэлцээрийн үеэр БНАСАУ ын тал Йонбен дахь цөмийн байгууламжаа хааж битүүмжлэн үйл ажиллагааг нь зогсооно гэж амалсан юм. Үүний хариуд барууны орнууд хойд солонгост эдийн засгийн тусламж үзүүлэх бол АНУ хойд солонгосыг алан хядлагийг дэмждэг орны тооноос хасна гэж амалсан юм. Бас хойд солонгосын эсрэг тогтоосон эдийн засаг худалдааны хоригоо цуцлана гэж амалсан юм.

Лид3. Газын зурваст оршуулгын цуваа явж байх үед дэлбэрэлт болж гурван хүн нас барж гуч орчим хүн шархадсан байна.
Гэрчүүд дэлбэрэлт юунаас босныг хэлж мэдэхгүй байгаа гэнэ. ХАМАС бүлэглэлийн аюулгүй албаныханы мэдэгдснэр бол гашуудлын цуваанд явж байсан хүмүүсийг замд нь гар хийцийн бөмбөг дэлбэрсэн юм байна. Изриалийн нисэх хүчнийхэний агаарын цохиолтод өртөж нас барсан ФАТХ хөдөлгөөний гишүүн нэг эрэгтэйг оршуулах гашуудлын ажилагааны үеэр энэ харамсалтай үйл явдал болжээ.

Лид4. Индонезийн Бали арал дээр Дэлхийн цаг уурын өөрчлөлтийн асуудлаар Олон улсын хурал болж өндөрлөсөн байна.
Хуралд оролцогчид хүлэмжийхн хийг багасгах тухай тунхаг бичиг гаргасан байна. Япон, АНУ, Канад, Европын Холбооны өндөр хөгжилтэй орнууд хүлэмжийн хийг багасгах ёстой гэж дэлхийн бусад орнууд үзэж байгаа юм. Баасан гаригт Балигийн хурал өндөрлөж байгаа ч өнөөдөр хүлэмжийг хийг хэдэн хувиар багасгах тухай яриа хэлэлцээр болж, энэ үйл ажиллагаанд НҮБ ын ерөнхий нарийн бичгийн дарга Бан Ги Мун оролцжээ. Европын Холбооны орнууд энэ уулзалтын эцсийн үр дүнг тодорхойлсон баримт бичигт хөгжингүй орнуудыг хүлэмжийг хийг 40 хувиар багасгахыг заавал тусгахыг шаардаж байгаа юм. Харин Канад, АНУ үүнийг эсэргүүцэж байна. Хүлэмжийн хийг ялгаруулж байгаа хэмжээгээрээ АНУ дэлхийд дээгүүр байр эзлэж байгаа юм. Иймээс хүлэмжийн хийг багасгах Киотогийн протоколд АНУ нэгдээгүй юм. 2007 оны Нобелийн шагналт АНУ ын дэд ерөнхийлөгч Альберт Гор Бали арал дээр хүрэлцэн ирж үг хэлсэн байна. АНУ Балигийн хуралд идэвхигүй хандаж байгаад Альберт Гор харамсаж байгаагаа хэлээд Цагаан Ордон байгаль орчныг хамгаалах энэ асуудалд нухацтай хандах байх гэж найдаж байгаагаа илэрхийлсэн байна.

Лид5. Европын Холбоо Косовогийн хязгаар руу 1800 хүний бүрэлдэхүүнтиэй иргэний цагдааг илгээх гэж байна. Ийм шийдвэрийг Брюссель хотод болсон Европын Холбооны орнуудын чуулганы үеэр гаргажээ.
Европын холыоог ирэх жил даргалах гэж байгаа Францын ерөнхийлөгч Николя Саркози энэ шийдвэрийг олон нийтэд танилцуулсан байна. Косвогийн хязгаарт тусгаар тогтнол олгох нь гарцаагүй гэдгийг одоо хүн бүхэнд ойлгомжтой болсон байх гэж тэр нэмж хэлсэн байна. Иймээс Европын холбоо энхийг сахиулагчдыг бус, харин иргэний цагдаа нарыг энэ нутаг руу илгээх шийдвэрийг санал нэгтэйгээр гаргажээ. Гэвч Францын ерөхийлөгчийн энэ мэдэгдэлийг Сербын удирдагчид эрс шүүмжилсэн байна. Түүнээс гадна Португал, Румын, Кипр улс Косовогийн хязгаар тусгаар тогтнолоо дангаараа бие даан зарлахыг хүлээн зөвшөөрөхгүй гэж анхааруулжээ. Косовогийн хязгаар нь Сербийн бүрэлдэхүүнд багтдаг, хүн амын ихэнхи хувийг албани үндэстнүүд бүрдүүлдэг юм. Орос, АНУ, Европын Холбоо хамтран маргалдаж байгаа Серб, Косовогийн удирдагчидийн хооронд яриа хэлэлцээр хийлгүүлсэн ямар ч үр дүнд хүрээгүй билээ. Одоо Косовогийн асуудлыг 12 сарын 19 нд НҮБ ын Аюулгүйн Зөвлөлийн хуралдаанаар хэлэлцэх гэж байгаа юм.

ТОВЧ
АНУ ын төв болон зүүн хойд зүгийн нутгийг хамраад байгаа цасан шуурга Нью Йорк, Пенсильвани, Массачусетс хотынхоыг хүнд байдалд оруулаад байна. Хот тохижуулах албаныхан хунгар цасыг арилгах гэж их хүчин чармайлт гаргаж байгаа гэнэ. Цахилгаан дамжуулах шугам хоолой хөлдөж зарим суурин газрууд эрчим, гэрэл цахилгаангүй болоод байна.

2007 оны Оросын мисс тодорсон байна. Энэ жилийн оросын гоо бүсгүйн титэмийг Тюмени хотын уугуул Ксения Сухонива гэдэг бүсгүй авсан байна. Энэ жилийн Оросын гоо бүсгүй тэмцээний хамгийн сүүлийн шатанд 51 бүсгүй тунаж үлджээ. Оросын миссээр тодорсон Ксения Сухонива 100 мянган долларын шагнал хүртэхээс гадна 2008 оны дэлхийн Миссийн тэмцээнд оролцох эрх авсан байна.

Ватикан хотын Гэгээн Петрийн талбайд энэ жилийн зул сар, шинэ жилийн баярын сүлд мод засаж гэрлэн чимэглэлийг нь асаажээ. Ватинканчууд энэ жил төв талбайдаа 32 метрийн өндөр гацуур мод засжээ. Сүлд модыг Альпын нурууны Тренто дүүргийн оршин суугчид Ромын пап ламд бэлэг болгон илгээжээ. Ватинканы төвд сүлд мод засах уламжлал одоогоос хориод жилийн өмнөөс л тогтсон байна.

Саудын Арабын Мекка хотод дэлхийн олон орноос ирсэн нэг сая таван зуун мянган мөргөлчид ирсэн байна. Мусульман шашинтнуудын хувьд хамгийн чухал зан үйлийг хийхээр тэд ирээд байгаа юм. Хаже гэж нэрлэгддэг энэ шашны зан үйлд Ираны төрийн тэргүүн Махмуд Ахмаденижад ч оролцох юм байна.

Укрианы Киев хотын метро өглөө оройн цагаар ачаалал ихтэй байдаг гэнэ. Метроны галт тэргэнд багтах гэсэн хүмүүс хаалганд хавчигдах, цаашлаад гал тэрэгний хөдөлгөөний аюулгүй байдалд нөлөөлөх болжээ. Иймээс өглөө оройн цагаар метроны галт тэрэгний хаалгыг бүрэн хаагдсан эсэхийн нягтлах, зорчигчдийн аюулгүй байдлыг хангах үүрэгтэй шинэ албан тушаалыг бий болгожээ. Токио, Сингапурийн метронд ч ийм албан тушаал бий болоод удаж байгаа юм.

Лид6. Өмнөд Солонгосын эрдэмтэд муурны генийг өөрчилөх туршилт хийжээ. Үүний үр дүнд дэлхийд анх удаа хэт ягаан туяаны нөлөөгөөр харанхуйд цагаан өнгөөр хурц улаанаар гэрэлтдэг муур гарган авсан байна.
Ингэснээр цаашид би генийг өөрчлөлттэй амьтан лабораторийн нөхцөлд гаргаж авах боломжтой гэдгийг нотолж чадлаа гэж Өмнөд Солонгосын эрдэмтэд мэдэгдсэн байна.Турк үүлдэрийн мууранд хиймэлээр гарган авсан муурны өндгөн эсийг хийсэн байна. Үүний үр дүнд хувьсал гарч муур харанхуйд гэрэлтэх болжээ. Яг ийм аргаар удамшилийн өвчнийг анагаах, мөхлийн ирмэг дээр тулж ирээд байгаа тоо толгойн нв цөөрсөн амьтдынг үржүүлэх боломжтой гэж эрдэмтэд зэж байна. 2004 онд Өмнөд Солонгосын эрдэмтэд муурыг зохиомолоор гарган авч байсан юм.

Энэ өдөр
1749 оны энэ өдөр Донын Ростов хот тулгын чулуугаа тавьсан байна.
1939 оны энэ өдөр Атланта хотод Салхиар туугдагсад киноны нээлт болжээ.
1990 оны энэ өдөр Киргизстан улс тусгаар тогтнолын тунхаглал гаргаж байжээ.