2007-08-15

ДЭЛХИЙН МЭДЭЭ 2007-08-14 Мягмар гараг

Лид.1

БНСУ-ын Засгийн газрын албаны хүмүүс Талибан хөдөлгөөнтэй яриа хэлэлцээр хийж байгаа тухай бид өчигдөр мэдээлсэн билээ. Тэгвэл энэ яриа хэлэлцээрийн үр дүнд хүндээр өвчилж биеийн байдал нь муу байгаа өмнөд солонгосын хоёр эмэгтэйг Талибан хөдөлгөөнийхөн суллажээ.

Даваа гаригийн орой Талибан хөдөлөгөөн хүндээр өвчилсөн хоёр солонгос эмэгтэй сулласан юм. Тэд өнөөдөр эх орон руугаа буцна гэж Өмнөд Солонгосын Ренхап агентлаг уламжилж байна. Суллагдсан хоёр эмэгтэй “Баграм” цэргийн баазад байгаа юм байна. Одоо өмнөд Солонгосын тал Афганистан, америкийн талтай яриалцаж суллагдсан хоёр эмэгтэйг эх орон руу нь хэрхэн буцаах төлөвлөгөөг хэлэлцэж байна. Хүмүүнлэгийн ажил хийхээр ирсэн 19 хүн одоо барьцаанд байна.

Лид2: АНУын Сансар Судлалын төв НАСАгийн шийдвэрийн дагуу сансарын нисгэгчид олон улсын сансарын станцаас гарч задгай сансарт ажилласан байна. Тэд Эндобер хөлгийн дулаан хязгаарлагч багажийг засах үүрэг авсан юм.

Дүрс: Эндовер хөлгийн дулаан хязгаарлагч багажид 9 смийн урагдалт үүссэн тул ачааллын улмаас багажнаас утаа гарч эхлэх болсон байна. Иймээс НАСАГийн удирдлагаас гаргасан шийдвэрийн дагуу тус гэмтэлтэй багажийг шинэ багажаар солих ажлыг өнөөдөр маргааш хоёр өдрийн турш гүйцэтгэхээр болсон байна. Өнөөдөр сансарын нисгэгчид задгай сансарт хийх ажлаа эхлүүлсэн юм. Сансарын нисгэгчид Дэйв Уилламс боло Рик Мастрачио нар даваа гарагт гэмтэлтэй багажийг судлах ажлыг явуулсан. Тэд өнөөдөр задгай сансарт ахин ажиллаж гэмтэлтэй багажийг шинэ багажаар сольсон юм. Хөлгийн дулаан хэмжигч багаж өнгөрсөн аравдугаар сард эвдэрчээ. Лхагва болон Баасан гарагуудад сансарын нисгэгчид ахин задгай сансарт гарч ажиллан бусад дөрвөн багажны ажиллагааг шалгаж шаардлагатай бол хамгаалалтын будаг хийх мөн эрэг боолтыг чангалах зэрэг ажлыг гүйцэтгэх юм.

Лид3: Эрүүл мэндийн шинжлэх ухааны эрдэмтэд, долоо хоногийн таван өдөрт нэг цаг алхах нь, хүний цусны даралтыг багасгаж улмаар эрүүл мэндэд тустай болохыг зөвлөж байна.

Дүрс: эрүүл саруул, урт удаан амьдрахын тулд долоо хоногийн таван өдрийн нэг өдөрт нь нэг цаг алхах хэрэгтэй болохыг эрдэмтэд зөвлөж байна. Алхахын ач тус мөн алхах үедээ ямар хоол унд хэрэглэсэн байхыг нарийвчлан зөвлөсөн тайланг Их Бритианы Олон Нийтийн Эрүүл Мэндийн сэтгүүл дээр нийтлэсэ байгаа гэнэ. Алхахын ач тусыг сурталчилах сайн дурын клуб, Их Бритианы Лондон хотод үйл ажиллагаа явуулдаг бөгөөд энэ клубын ачаар байнгийн суугаа оффисын ажилтангууд оройн цагаар нэгдэж ажил төрөл ярин, бизнесийн санаа олох зуур хамтдаа алхаж чөлөөт цагаа өнгөрөөх болсон гэнэ. Энэ клубын байнгийн гишүүд нь ихэвчлэн 40 – 61 насны хүмүүс байгаа юм. Клубын гишүүд, 12 долоо хоногийн алхах хөтөлбөрт хамрагддаг юм байна. Ингэж алхаснаар зүрхний өвчин тусахаас урьдчилан сэргийлэж биеийн ерөнхий эрүүл мэндийн зохистой тэнцвэрт байдлыг хадгалах сайн талтай юм.

Лид4. Өчигдөр орой Москва Санкт-Петербург хотын хоорондын Невскийн экспресс гал тэрэгэнд 2 тритоллийн хүчтэй дэлбэрэлт болжээ. Үүний улмаас галт тэрэгний 12 цуваа замаасаа гарсан байна. Одоогийн байдлаар 30 гаруй хүнийг эмнэлэгт хүргэжээ. ОХУ-ын ерөнхий прокурорын газар алан хядлага гэдэг зүйл ангиар эрүүгийн хэрэг үүсгэсэн байна. Хэргийн газар үзлэг хийсэн цагдаагийн байгуулагийнхан тэсрэх бөмбөгийг төмөр замын шцгам дээр байрлуулсан байжээ гэж мэдэгдэж байна.

Лид5. Хүүхдэд зориулсан зарим нэг тоглоомууд харшил үүсгэх эх сурвалж болдогийг мэргэжилийн хүмүүс анхааруулж байна.

Анна Володкина зах дээрээс худалдаж авсан тоглоом нь хүүгийн бие муудах шалтгаан бролсон байна. Шинэ тоглоомтой болсон хүү нь бүхэл оройжингоо тоглож бүүр орондоо хэвтэхдээ ч өвөртөлж унтжээ. Харин өглөө нь хүүгийн биеийн байдал эрс муудсан байжээ.

Эм. Хүү маань өглөө нь уйлагнаж, улаан толбо биеэр нь туурч эхэлсэн.

Эмч нар хүүг хордлого болсон гэдэг онош тавьсан байна. Шинэ тоглоом нь харшил үүсэх гол шалтгаан болсныг хожим мэргэжилтнүүд тогтоосон байна. Бага насны хүүхэд зориулан тоглоом худалдан авахдаа юуны өмнө улсын мэргэжлийн хяналтын газрын шинжилгээнд хамрагдсан эсэхийг нь лавлахад илүүдэхгүй юм байна.

Дэлгүүрт зарагдаж байгаа хүүхдийн тоглоомоны боолт, хаяганд үнэ, хэдэн насны хүүхэд зориулан үйлдвэрлэснийг, бас ямар зорилгоор тоглож болохыг тайлбарлан товчхон бичсэн байх ёстой гэнэ. Бас тоглоомыг ямар түүнхий эд ашиглан үйлдвэрлэсэн, хэрхэн цэвэрлэж болохыг ч тоглоомны баглаа боодол дээр бичсэн байх ёстой юм байна.

Чанаргүй тоглоомыг ялгаж танихад маш хялбар байдаг юм байна.

Эм. Зөөлөн чихмэл тоглоомыг 10 минут хэртэй имэрч үзэхэд тааламжгүй үнэр, бас будаг ялгарч гарч байх ю бол ийм тоглоомын худалдан авахаас татгалзах хэрэгэй.

Дараа нь бас чихмэл тоглоом хэр зэрэг бат бөх болохийг нь шалгаж үзэхэд илүүдэхгүй

Эр. Чихмэл тоглоомын жижиг хэсгүүд маш бат бөх байх ёстой. Чих, сүүл, гэдэг гэх мэт хэсгүүдийг хүүхэд хазаж, зулгаадаг. Иймд майш сайн оёсон байх шаардлагатай байдаг юм.

Бас чихмэл тоглоомын үс ноос нь гарын аясаар хөвөрч, салж унаж байвал худалдан авах хэрэгггүй. Учир нь үс ноос хүүхдийн амьсгалын замын эрхтэнг муутгах аюултай юм байна.

Европын орнуудад бага насны хүүхдийн тоглоомонд байнга хяналт тавьж, дэлгүүрийн дангуунд тоглоомыг тавихаас нь өмнө эрүүл мэндэд аюул учруулах эсэхийг нь шинжилж үздэг болсон байна.

Лид6. Хятадын Шаньси мужын цагдаа нар ямар ч цалин хөлсгүйгээр тоосгоны үйлдвэрт ажиллаж, нэг үгээр хэлбэл боолчлогдож байсан 40 гаран хүнийг олж сулласан байна. Тэдний дотор 29 бага насны хүүхэд байжээ.

Эр. Тэднийг өглөөний 5 цагаас эхлэн ажиллуулж, шөнө дунд болохд унтуулдаг байсан гэдгийг бид тогтоосон.

Боолчлогдож байсан эдгээр хүмүүс үйлдвэрлэсэн тоосгон дээрээ гудас дэвсээд унтдаг байжээ. Үйлдвэрийн эзэн тэднийг оргож зайлахаас сэргийлж цонхыг нь хадж, хаалга үүдийг нь гаднаас нь цоожилж, торон хашаан татсан байжээ. Үйлдвэрийн манаач нар гар утас, зэвсэгээр хангагдсан байдаг. Оргож зугатаах оролдлого хийвэл араас нь гүйцэж очоод ухаан алдьал нь цоддог байсан гэж боолчлогдож байсан тосгоны хятад өвгөн ярьж байна. Энд ажиллаж байгаа ихэнхи хүүхдүүийг мөтөр замын жижиг өртөө, автобусны буудалаас хүч хэрэглэн авч иржээ. Ор сураггүй алга болсон хүү нь боолчлогдож байсныг зурагтаар харсан эмээгтэй хүүгээ хэзээ ч дахин олж харахгүй байх гэж сэтгүүлчдэд ярьжээ. Хүн барьцаалж, тоосгоный үйлдвэрт албан хүчээр ажиллулдаг байсан зохион байгуулалттай энэ гэмт хэрэгт сэжиглэж 120 хүнийг хятадын цагдаа нар баривчилжээ.

Лид7. Европын орнуудад олон нийтийн газар тамхи татахыг бүр мөсөн хориглосон шийдвэр гаргажээ.

Одоо Их Британи, Герман, Бельги, Дани, Францид нийтийн хоолны газар, ресторан, зочид буудал, сургууль цэцэрлэг, кино театр, музей, үзэсгэлэжнгийн танхимд тамхи татахыг хориглоодж байгаа юм. Нисэх онгоц, гал тэрэгний буудал дээр ч тамхи татвал их хэмжээний торгууль тавих болсныг хууль сахиулагчид иргэдэд анхааруулж байна. Тамхинд агуулагддаг хүний биенд хортой нөлөө үзүүлдэг 2000 төрлийн хор агуулагддаг гэнээ. Тамхи уушигний хорт хавдар, шүд, тэр бүү хэл сэтгэцийн зарим нэг өвчнийг үүсгэгч болдог гэдгийг шинжлэх ухааны сүүлийн үеийн судалгаагаар тогтоожээ.

Лид8. ОХУ-ын Иванов мужид малын гоц халдварт боом өвчний вирусийг битүүмжилсэн хориотой бүс байдаг гэнэ. Хармсалтай нь сүүлийн үед аюулт гоц халдварт өвчний вирусыгхадгалсан хоритой бүсийн хамгаалалт нь суларч байгаа юм байна.

Боом өвчний вирусыг одоогоос бараг 40-оод жилийн өнмө тусгай саванд хийж газар булжээ. Гэвч тухайн үед өвчний вирусыг голын эрэгтэй хэтэрхий ойрхон булсан нь одоо нутгийн оршин суугчдын сэтгэлийг түгшээх болсон байна. Голын усанд эрэг нь идэгдэж боом өвчний вирусыг хадгалсан сав голын ус руу унахад бараг бэлэн болоод байгаа гэнэ. Нутгийн иргэд голын эрэгт бэхлэлт хийхийг эрх баригчдад анхааруулжээ. Сүүлийн 10 гаран жилийн турш өвчний вирус булшилсан газарт хэн ч хяналт тавиагүй юм байна.

Товч.

1. Испанид аялал жуулчлалын улирал үргэлжилж байгаа энэ үед зарим нэг бизнесмэнүүд орлогоо нэмэгдүүлэх шилдэг арга бодож олсон байна. Тэд хэрэглэгчдэд зориулан ариутгаж цэвэршүүлсэн тэнгисийг усыг санал болгож байна. Цэвэршүүлж шүүсэн задгай тэнгисийн усыг бага хэмжээгээр уух юм бол биеийн алжаал ядаргааг сайн тайлдаг гэж Испаний ус үйлдвэрлдэгчид сурталчилж байна. Ингэж шүүж ариутгасан тэнгисийн усанд 200 орчим нэр төрлийн эрдэс бодис агуулагддаг байна. Сүүлийн үед тамирчид ч тэнгисийн шүүсэн усыг хэрэглэх болжээ.

2.Тайланд улсад амрахаар ирж байгаа гадаадын жуулчидад ачаа тээшиндээ бүх төрлийн янжуур хийхгүй байхыг анхааруулж байна. Тайландын гаалийн ерөнхий газар тамхи татдаг гадаадын жуулчин ердөө нэг хайрцаг тамхитай л хилийн дээс алхаж орж ирэхийг зөвшөөрчээ. Үүнээс өмнө Тайландын хилээр хүссэн хэмжээгээрээ тамхи нэвтрүүлдэг байжээ. Нэг хайрцагаас илүү хэмжээтэй тамхи илрэх юм бол өндөр торгууль оноох юм байна. Одоо тайландад хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр тамхи сурталчилахыг хориглосоноос гадна бүр дэлгүүрийн лангуун дээр ч тамхи өхрж тавьж болохгүй юм байна.

3. Хятадын Шанхай хотод дуут дохио хэрэглэхийг бүр мөсөн хориглдосон байна.Их хотын дуу чимээ хүний эрүүл мэндэд сөрөг нөлөөтэй гэдгийг эрдэмтэд аль хэдийнэ нотолсон. Иймд дуут дохио хэрэглэсэн жолоочыг 15 долдлараар торгох, эсвэл бүүр жолооныь эрхийг нь хасах хүртэл арга хэмжээ авах болсон байна. Шанхай хотын жолооч нар ч дуу дохио хэрэглэхээс татгалзаж өөр арга бодож олжээ. Жишээ нь Шанхай хотыйн таксинд цагаан хоолой% бичлэгтэй CD байрлуулж, эмэгтэй хүний тааламжтай хоолойгоор анхаараарай би одоо эргэх гэж байна гэж хэлэх болжээ.Хотыйн эрх баөригчид тун удахгүй ийм хэлбэрийн дуут дохиог хэрэглэхийг ч бас хориглох гэж байгаа юм байна.

4. Вьетнамын Аньха грат гэдэг жижигхэн хотод тэнгисийн наадам нэртэй урлагийн тоглолт болжээ. Вьетнамын энэ хот бөмбөрийн чуулгаараа улс орондоо төдийгүй, Зүүн Өмнөд Азийн бүс нутагтаа их алдаршжээ. Аньха грат хотын энэ баярын ажиллагаанд өнгөрсөн жилийн Вьетнамын гоо бүсгүй, бас АНУ-д амьдардаг ази бүсгүйчүүдийн дунд зохиогдсон миссийн тэмцээний ялагч залуу бүсгүй оролцсон байна. Вьетнам улс саяханыг хүртэл гадаадын жуулчдадын хувьд хаалттай орон байсан юм. Тус улсын засгийн газар аялал жуулчлалын салбарыг сүүлийн үед идэвхитэй хөгжүүлэх бодлого баримтлаж байгаа юм. Жуулчидыг татах зорилгоор Вьетнамчууд үндэсний урлаг соёлоо сурталчилсан наадам зохион байгуулж эхэлээд байна. Вьетнамыйн хөрш зэргэлдээ Тайланд, Хятад улс аялал жуулчлалаас их хэмжээний орлого олдог. Вьетнамын засгийн газар ч бас аялал жуулчлалын салбарыцн орлогоор төсөвөө нэмэгдүүлэхийг хичээж байна.

5. Энэтхэгчүүд цэвэр ургамлын гаралтай хоол хүнс хэрэглэхийг эрхэмлэх болжээ. Тогтмол ургамлын гаралтай хүнсний бүтээгдэхүүн хэрэглэх нь хүнийг залуу харагдуулж, өвчин эмгэгээс сэргийлж чадна гэдэгт энэтхэгчүүд итгэлтэй байна. Жимсийг хүнсэндээ ахиухан хэрэглэх нь урт наслахын нэг нууц юм байна.

6. Тайланд улс гадаадын жуулчидыг өөртөө татах шинэ арга бодож олжээ. Одоо Тайландад очсон гадаадын жуулчид туршлагатай, мэргэжилийн ур чадвартай тогооч нарын зөвлөгөөгөөр Тайданд үндэсний хоолыг өөрсдөө бие даан хийх боломжтой болжээ. Ингэхдээ тэд Тайдандбын хүнсний зах дээр л хоол хийж сурах гэнэ. Яагаад гэвэл хүнсний зах дээрээс хоолондоо хийх ногоо, мах, далайн гаралтай ургамал, амьтан бас хоол амтлагч гээд хэрэгцээтэй бүхнийг худалдан авахад сонголт ихтэй байгаа юм. Жуулчид ч Тайландын үндэсний хоолыг хийж сурч байгаадаа сэтгэл хангалуун байгаа гэнэ. Тайландын үндэсний шөл, ногооны салат зэргийг хийж сурахад их амархан гэнэ.

7. Аргетниний нийслэл Буэнос Айрес хотын захын хороололд их хэмжээний түймэр гарчээ. Гал түймэрт эзэдийнх нь өөрсдийн гараар барьж байгуулсан модон байшингууд өртжээ. Анхаарал болгоомжгүй байдлаас болж бүхэл бүтэн дүүрэг хэдхэн цагийн дотор үнс нурам болжээ. Оршин суугчид галыг өөрсдийн хүчээр унтраах гээд чадаагүй тул эцэстээ хамгийн үнэ цэнэтэй гэмсэн тавилаша хогшилоо зөөж гудамжинд манаж зогсжээ.

Эм.200 хүн угаарийн хийнд хордож эмнэлэгт хүргэгдсэн.

Бууэнос Айрес хотын төвд байдаг энэ модон байшингуудыг нурааж орчин үеийн өндөр байшин сүндэрлүлэхийг томоохон барилгын компаниуд санал болгож байсан ч оршин суугчидын эсэргүүцэлтэй тулгарч байжээ.

8. Энэтхэг улсад манай гаригийн хамгийн урт сахалтай хүн амьдардаг байна. Түүний сахал 4 метрийн урт гэнэ. Хоол идэх, алхах гишгэхэд нь сахал саад болдог тул тэр урт сахалаа толгой дээрээ ороож явдаг юм байна.

9. Тайландын хүнсний зах дээр өт худалдан авч байгаа хүнийг хараад та гайхах хэрэгггүй. Тайландын нэг төрлийн үндэсний хоолыг хийхэд өт заавал хэрэг болдог байна. Шарсан өтийг чили, чинжүү гэх мэт олон төрлийн ногоогоор хачирлаж салахын аргагүй амттай хоол хийдэг байна. Бас тайланд улсад хүнсэнд хэрэглэж боох өтийг лаазалж зардаг юм байна.

10. Жуулчидын заавал очдог хотын нэг бол Бразилийн Рио де Жанеро хот юм. Энд дэлхийн 7 гайхамшигт багтдаг Исус Хритсийн хөшөө, торгон зөөлөн элстэй наран шарлагийн газартай гэдгээрээ алдартай. Бас энэ хотод хамгийн танхай дээрэмчид байдаг гэнэ. Цагдаа нар их хүчи н чармайлт тавюьж ажилладаг ч гадаадын жуулчидыг дээрэмдэх, шунахайн сэдэлээр амь насыг хохироох үзэгдэл ихэсжээ. Их Британий жуулчидын хөлөглөсөн автобусыг нисэх онгоцны буудлаас хотын төв рүү явж байх замд замын цагдаагийн эргүүлийн машин зогсоожээ. Гэвч энэ нь үнэн хэрэгтээ цагдаагийн дүр эсгэсэн дээрэмчид байжээ. Гэмт хэрэгтэнүүд Лондон хотоос ирсэн жуулчидаас 200 мянган долларын эд зүйлсийг нь дээрэмджээ. Харин жинэхэнэ цагдаа нар ийм явдал болсонд харамсаж байгаагаа илэрхийлээд гэмт хэрэгтэнүүдийг илрүүлж, алдагдсан эд зүйлийг нь эргүүлэн олж өгч чадахгүй гэдгээ шууд хэлсэн байна. Гэвч цагдаа нар английн жуулчидыг захиалсан зочид буудал руу нь хүргэж өгчээ. Одоо мөнгөгүй болсон жуулчидыг дээрэмчид дахин сонирхохгүй нь ойлгомжтой юм.

11. Мөнгө хүний амьдралд зайлшгүй хэрэгцээтэй. Мөнгө амьдралын утга учир биш, зөвхөн хэрэглээ гэдэгтэй олон хүн санал нийлнэ байхаа. Гэвч мөнгөөр хэрэгцээтэй зүйлээ худалдан авч болохоос гадна олон төрлийн халдварт өвчин тусах аюултай юм. Металлаар хийсэн зоосон мөнгөн дээр өвчин үүсгэх нян бактери бага цуглардаг бол цаасан дэвсгэрт дээр олон төрлийн халдварт өвчин үүсгэдэг нян хуримлагдсан байдгийг анагаах ухааны эрдэмтэд тогтоосон байна.

12. Жил бүр Изриальд ягаан өнгийн хотон нисэж ирдэг байна.тэд Персийн булангаас Изриаль хүртэлх хол замыг туулдаг байна. Энэ нууранд тэдний гол тэжээл болох сам хорхой элбэг байдаг юм. Хоол тэжээл ихтэй энэ нууранд ирэхийн тулд 1000 гаруй км замыг тэд туудаг байна.

Энэ өдөр

1933с оны энэ өдөр Швейцарийн химич Рихард Роберт Эрнест мэндэлж байжээ. Тэр 1991 онд Нобелийн шагнал хүртсэн юм.

1959 оын энэ өдөр АНУ-ын сагсан бөмбөгчин Эрвин Мэжик Жонсон мэндэлж байжээ. Тэр Лос Анжелос Лейкерс багт 5 жил тоглдохдоо NBA-ийн 3 удаагийн аварага болж байжээ. 1991 оны 11 сард тэр ДОХ-ын халдвар авч дуртай спортоо орхихоос өөр аргагүый болжээ.

1790 оны энэ өдөр Финляндын Вяряля хотод Орос, Шведийн дипломатууд энхийгн гэрээнд гарын үсэг зурсанаар 1788-1790 оны хооронд үргэлжилсэн дайн дуусжээ.

1893 оны энэ өдөр Франц улсад жолооны эрх авахын тулд шалгалт өглдөг журамтай болжээ.

1936 оны энэ өдөр дэлхийн түүхэнд анх удаа сагсан бөмбөгийн спортыг олимдын наадмын хөтөлбөрт багтаажээ. АНУ-ын баг Канадын багийг 19-8 харьцаагаар хожсон байна.

1945 оны энэ өдөр Японы эзэн хаан Хирохито дэлхийн 2-р дайнд үг дуугүй бууж өгч ялагдал хүлээж байгаагаа хүлээн зөвшөөрсөн зарлиг гаргасан байна.

1969 оны энэ өдөр Хойд Ирландад проотестант болон католик шашинтнуудын хооронд үргэлжилж байгаа мөргөлдөөнийг зогсоохын тулд Их Британи улс цэргээ оруужээ.

No comments: