2006-11-13

Хүйтэн дайны бэлгэ тэмдэг Берлины хана байлаа...

Хорьдугаар зууны “Хүйтэн дайны” бэлэг тэмдэг нь Герман орныг хоёр хэсэгт хуваасан Берлины хана байлаа. Берлины ханыг 1961 оны 8 сарын 13 өдрөөс барьж эхэлжээ. Эхэндээ төмөр утсаар хаалт хийж байснаа сүүлдээ бетоноор хана босгосон ажээ. Берлины хана нь 5 метр өндөр, дээгүүрээ өргөст тортой, дохиоллын системтэй байжээ. Берлин хотыг хоёр хэсэгт заагласан Берлины хана нь 45 км. Гэвч дараа нь ханыг үргэлжлүүлэн барьсаар 120 км урт болжээ. Ингэснээр зүүн Германь Баруун Герман өөр хоорондоосоо бүрэн зааглагдав. Берлины ханыг барих болсон гол шалтгаан нь Зүүн Герман буюу социалист дэглэмтэй Бүгд Найрамдах Ардчилсан Герман улсаас баруун германыг зүглэх болсон дүрвэгсэдийн тоог багасгахад оршиж байлаа. Берлины ханыг барьж эхлэж байсан он жилүүдэд Зүүн Германаас ойролцоогоор 2 сая дүрвэж баруун Германд очсон байна. Берлин хотын дундуур хана босгож байгааг эсэргүүцсэн олон мянган хүнийг хамарсан жагсаал цуглаан Барууны орнууд болон Холбооны Герман улсад өрнөсөн боловч ямар ч үр дүнд хүрээгүй юм. Зүүн Германы эх баригчид Берлины ханаас хойш 500 метр үргэлжилсэн “хориотой бүс” бий болгож замд нь байсан бүх байшин байгууламжыг нураажээ. Харин Берлины хананы баруун талаас хүмүүс зураг зурж, эв найрамдалтай амьдрахыг уриалж байв. Дэлхийн Коммунистуудын гол төв болсон Зөвлөлт Холбоот Улсад 1985 оноос эхэлсэн өөрчлөн байгуулалт бүтэлгүйтэв. Энэ үед ёоциалист чиг баримжаатай орнууд улс төрийн дэглэмээ өөрчлөх талаар бодож эхлэв. 1989 оны 11 сарын 9 өдөр Зүүн Герман буюу Ардчилсан Германд коммунист дэглэм нуран унав. Үүнтэй зэрэгцэн Берлины ханыг нураах ажил ч эхэлжээ. Берлины ханы зарим хэсгийг дурсгал болгон үлдээжээ. Германд “Берлины хана” гэдэг музей байдаг. Хүйтэн дайны он жилүүдэд хүмүүс Берлины ханыг давах гэж хэрхэн оролдож байсан тухай энэ музейг үзсэнээр та мэдэх болно. 2004 онд буюу Берлины ханыг нураасны 15 жилийн ойгоор Германы нийслэлд Берлины хананд зориулсан хөшөөний нээлт болсон юм. Уг хөшөө нь Чарли шалган нэвтрүүлэх цэгийн хажууд бөгөөд 1065 загалмайтай гэнэ. 1961-1989 онуудад Берлины ханыг давах гэж байгаад баригдаж алагдсан хүмүүсийн тоогоор загалмай босгосон юм байна.
Орчуулсан MEDENEWS

No comments: